Phổ cập giáo dục, giáo dục bắt buộc, xóa mù chữ, phân luồng học sinh là một nhiệm vụ quan trọng, mục tiêu cơ bản trong chiến lược phát triển giáo dục của Đảng, Nhà nước. Những năm qua, tỉnh ta đã chỉ đạo các cấp, các ngành, địa phương và nhân dân cùng tham gia để giữ vững kết quả và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, xóa mù chữ (PCGD-XMC).

Với hệ thống mạng lưới trường lớp được mở rộng, cơ sở vật chất được quan tâm đầu tư theo hướng kiên cố hóa và chuẩn hóa, chất lượng PCGD-XMC tiếp tục duy trì và nâng cao. Các địa phương trong tỉnh thực hiện tốt quy trình kiểm tra; bố trí cán bộ theo dõi công tác PCGD-XMC; các tiêu chuẩn, điều kiện về PCGD-XMC được thực hiện theo quy định. Đến nay, toàn tỉnh có 100% số xã và 12/12 huyện, thành phố đạt chuẩn PCGD mầm non trẻ 5 tuổi; 2/12 huyện, thành phố đạt chuẩn PCGD tiểu học mức độ 2 và 10/12 huyện, thành phố đạt chuẩn PCGD tiểu học mức độ 3; có 12/12 huyện, thành phố đạt chuẩn PCGD THCS mức độ 2; tỉnh Sơn La duy trì kết quả đạt chuẩn PCGD tiểu học, THCS mức độ 2 và đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2.

Mục tiêu đến năm 2030, đối với phổ cập giáo dục mầm non, toàn tỉnh có trên 50% số trẻ trong độ tuổi nhà trẻ ra lớp, trên 98% số trẻ trong độ tuổi mẫu giáo đến trường; 98% số người khuyết tật có khả năng học tập được tiếp cận giáo dục. Đối với giáo dục phổ thông, 100% số trẻ 6 tuổi vào lớp 1, có 97,5% số trẻ 11 tuổi hoàn thành chương trình tiểu học, 99,5% số trẻ 14 tuổi hoàn thành chương trình tiểu học; 100% số xã đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học, THCS mức độ 3; 100% huyện, thành phố đạt chuẩn PCGD tiểu học, THCS mức độ 3; tỉnh Sơn La đạt chuẩn PCGD tiểu học, THCS mức độ 3. Có 98,5% số thanh niên, thiếu niên độ tuổi 15-18 tuổi có bằng tốt nghiệp THCS; 93% số thanh niên, thiếu niên trong độ tuổi 15-18 tuổi đang học chương trình giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục nghề nghiệp; 100% người khuyết tật có khả năng học tập được tiếp cận giáo dục; 40% số học sinh tốt nghiệp THCS được học nghề trình độ trung cấp. Đối với xóa mù chữ, có 100% số người trong độ tuổi 15-35 hoàn thành chương trình XMC giai đoạn 2; có 99,5% số người 15-60 tuổi hoàn thành chương trình XMC giai đoạn 1 và 99% số người hoàn thành chương trình xóa mù chữ giai đoạn 2; có 65% số người khuyết tật có khả năng học tập được tiếp cận giáo dục; 100% số xã, 12/12 huyện, thành phố duy trì chuẩn XMC mức độ 2; tỉnh Sơn La duy trì vững chắc chuẩn XMC mức độ 2.

Để thực hiện mục tiêu trên, trước hết các cấp ủy, chính quyền; các ngành, đoàn thể, địa phương, lực lượng vũ trang tập trung quán triệt, triển khai thực hiện Chỉ thị số 29-CT/TW ngày 5/1/2024 của Bộ Chính trị và Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030”, Đề án “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng đến năm 2030” của Thủ tướng Chính phủ; Kế hoạch số 217-KH/TU ngày 12/3/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác phổ cập giáo dục, giáo dục bắt buộc, xóa mù chữ, phân luồng học sinh. Đẩy mạnh phong trào xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh gắn với thi đua gia đình học tập, dòng họ học tập, cộng đồng học tập và đơn vị học tập; đẩy mạnh phong trào “Cả nước thi đua xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh học tập suốt đời giai đoạn 2023-2030” trên địa bàn tỉnh.

Đổi mới tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, đoàn thể, các lực lượng xã hội về tầm quan trọng của công tác phổ cập giáo dục, giáo dục bắt buộc, xóa mù chữ, phân luồng học sinh đối với phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Lồng ghép một số chuyên đề về công tác phổ cập giáo dục, giáo dục bắt buộc, xóa mù chữ, phân luồng học sinh trong chương trình giáo dục chính trị.

Đổi mới căn bản, toàn diện nội dung, chương trình, phương thức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên mầm non, phổ thông và giáo dục nghề nghiệp theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa. Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục, gắn với quy hoạch nhân lực ngành giáo dục. Hoàn thiện mạng lưới trường, lớp, cơ sở vật chất, trang thiết bị giáo dục; quan tâm phát triển mạng lưới trường mầm non, phổ thông, trường phổ thông dân tộc nội trú và bán trú; quy hoạch, sắp xếp hợp lý điểm trường, lớp học ở địa bàn vùng sâu, vùng xa. Phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục thường xuyên, đáp ứng nhu cầu học tập của người dân.

Củng cố bền vững kết quả phổ cập giáo dục, xóa mù chữ. Bảo đảm cho công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ học tập; duy trì bền vững kết quả xóa mù chữ cho người lớn. Thực hiện tốt chủ trương xã hội hóa, xây dựng xã hội học tập, tạo điều kiện thuận lợi cho mọi người được học tập suốt đời. Đẩy mạnh ứng dụng, khai thác công nghệ thông tin trong việc tổ chức đào tạo từ xa, dạy học qua mạng internet.

Thực hiện đầy đủ các chính sách hỗ trợ kinh phí tài liệu, sinh hoạt trong thời gian tham gia học tập đối với đồng bào sinh sống ở vùng có điều kiện kinh tế, xã hội đặc biệt khó khăn. Tăng cường công tác quản lý nhà nước; thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm vi phạm.