Sau 7 năm bén rễ trên đất Tà Xùa, huyện Bắc Yên, cây lê đã cho thu hoạch, góp phần tăng thu nhập cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây.

Gia đình ông Mùa A Câu, bản Chung Chinh, là trong những hộ dân thành công với mô hình trồng cây lê, giống VH6. Trước đây, trên diện tích đất đồi, gia đình ông trồng ngô, nhưng hiệu quả kinh tế không cao. Đầu năm 2017, được cán bộ Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện và xã Tà Xùa tuyên truyền, vận động gia đình trồng cây lê, ông đã đăng ký trồng thử nghiệm 400 cây trên diện tích gần 1 ha. Sau 3 năm chăm sóc, cây lê của gia đình ông đã bói quả.

Ông Mùa A Câu chia sẻ: Gia đình tôi đã học hỏi kiến thức, kỹ thuật chăm sóc lê từ sách, báo, mạng internet và cán bộ nông nghiệp huyện hướng dẫn kỹ thuật cắt tỉa, bón phân, làm cỏ cho cây lê. Năm nay, gia đình tôi thu hoạch hơn 2 tấn quả, gấp đôi sản lượng năm 2023, với giá bán trung bình từ 20.000 – 25.000 đồng/kg, thu nhập gần 50 triệu đồng. Ngoài ra, gia đình tôi còn cho khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm hái lê tại vườn.

Chị Nguyễn Thị Kim Dung, du khách đến từ Thành phố Hồ Chí Minh, chia sẻ: Tôi cùng gia đình đến Tà Xùa tham quan, nghỉ dưỡng. Được thưởng thức quả lê ngay tại vườn, tôi thấy lê ở đây tuy nhỏ, nhưng căng mọng, ngọt thanh. Tôi rất thích.

Gia đình chị Hờ Thị Tồng, khu Khe Cải, bản Tà Xùa, có 1ha trồng cây đào. Năm 2023, gia đình được hỗ trợ 200 cây lê giống VH6 trồng xen vào diện tích cây đào hiện có. Chị Tồng chia sẻ: Tôi thấy lê là loại cây dễ trồng, dễ chăm sóc, ít bị sâu bệnh, không mất nhiều công chăm sóc. Mặc dù năm nay lê của gia đình chưa cho thu hoạch quả, nhưng cây lê đang sinh trưởng và phát triển rất tốt. 

Hiện nay, xã Tà Xùa có 10 ha trồng lê tại bản Chung Chinh và khu Khe Cải, Trò A, Trò B của bản Tà Xùa; trong đó, gần 3 ha đã cho thu hoạch, sản lượng trên 6 tấn quả. Năm nay, thời tiết thuận lợi, lê sai, quả to, ngọt, nhiều nước, bán được giá, các tiểu thương đến thu mua lê tại vườn với giá giao động từ 20.000 – 25.000 đồng/kg, nhiều gia đình thu vài chục triệu đồng từ bán lê.

Ông Đinh Văn Thủy, Phó Chủ tịch UBND xã Tà Xùa, cho biết: Chúng tôi sẽ phối hợp với cơ quan chuyên môn của huyện tiếp tục rà soát quỹ đất, mở rộng diện tích lê tại các bản có điều kiện, từng bước hình thành vùng cây ăn quả tập trung, mang lại hiệu quả kinh tế cho nông dân trên địa bàn xã.

Năm 2017, Trạm Khuyến nông huyện (nay là Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện) đưa vào trồng thử nghiệm trên 1.000 cây lê giống VH6 tại xã Tà Xùa và Háng Đồng. Do là cây trồng mới, nên nhân dân chưa chú trọng chăm sóc, tỷ lệ cây sống đạt 70%. Năm 2021, mô hình trồng cây lê ghép được triển khai tại các xã: Tà Xùa, Háng Đồng, Làng Chếu, Xím Vàng, Phiêng Ban và thị trấn Bắc Yên, quy mô 33,5 ha. Năm 2023, từ nguồn vốn ổn định dân cư khu vực bị ảnh hưởng thủy điện trên địa bàn, huyện đã hỗ trợ 4.350 cây lê với 8,7 ha cho xã Tà Xùa và Hua Nhàn. Năm 2024, huyện sẽ mở rộng diện tích trồng lê tại xã Tà Xùa và Háng Đồng, dự kiến trên 50 ha.

Ông Lê Đức Lợi, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, cho biết: Phòng đã phối hợp với các địa phương tổ chức tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật cho hộ dân trồng chăm sóc cây lê. Qua theo dõi, cây lê sinh trưởng, phát triển tốt. Diện tích cây lê trồng những năm trước cho sản phẩm ổn định và chất lượng quả tốt, giòn, ngọt, được người tiêu dùng ưa chuộng. Chúng tôi đánh giá đây là mô hình có hiệu quả để tiếp tục đầu tư hỗ trợ nhân dân phát triển diện tích lê tại các xã, bản vùng cao của huyện, góp phần tăng thêm thu nhập, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Cây lê đang dần thích nghi với điều kiện tự nhiên và điều kiện canh tác của nông dân các xã vùng cao của huyện Bắc Yên, góp phần đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng tại địa phương, nâng cao thu nhập cho nhân dân.