Thực hiện nhiệm vụ cải cách tư pháp, Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Sơn La đang tích cực triển khai số hóa hồ sơ các vụ án hình sự và ứng dụng công nghệ thông tin trong phân tích, chứng minh các chứng cứ tại phiên tòa..., góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tranh tụng.

Thời gian qua, Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) Thành phố đã phối hợp với Tòa án nhân dân Thành phố tổ chức các phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án hình sự thực hiện “số hóa hồ sơ vụ án” và công bố tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa.

Điển hình như vụ án Lê Văn Cường và Bùi Thị Khánh Linh cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, thuộc khoản 2, Điều 201, Bộ Luật Hình sự và Trần Thị Hà phạm tội sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức theo khoản 1 Điều 341 Bộ Luật Hình sự. Xét thấy vụ án này nằm trong các vụ án được dư luận xã hội quan tâm, đối tượng có biểu hiện quanh co, chối tội, tại phiên tòa, kiểm sát viên VKSND Thành phố đã thực hiện việc trình chiếu các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án đã được số hóa một cách công khai, được thu thập trong quá trình điều tra đảm bảo theo đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật.

Qua đó, làm cơ sở cho việc chứng minh, đánh giá của kiểm sát viên đối với hành vi phạm tội của các bị cáo là chính xác, khách quan; bảo đảm quan điểm truy tố, buộc tội của Viện Kiểm sát có tính thuyết phục, có căn cứ và đúng quy định của pháp luật. Trước những tài liệu, chứng cứ khách quan, thuyết phục được công khai tại phiên tòa, các bị cáo đều thừa nhận hành vi phạm tội của mình, tỏ thái độ ăn năn, hối cải và mong muốn nhận được sự khoan hồng của pháp luật.

Ông Vũ Đức Long, Viện trưởng VKSND thành phố Sơn La, cho biết: Thực hiện chủ trương cải cách, hiện đại hóa nền tư pháp, Viện đã tích cực triển khai số hóa hồ sơ các vụ án và trình chiếu tài liệu, chứng cứ tại phiên tòa, đây là một trong những biện pháp hữu hiệu nâng cao chất lượng trong hoạt động tranh tụng. Công tác số hóa được thực hiện tập trung trong việc lập hồ sơ các vụ án hình sự, các vụ án dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại lao động...

Đến nay, đơn vị đã quán triệt đến từng kiểm sát viên trong thực hiện số hóa 100% các vụ án hình sự, dân sự được đưa ra xét xử. Các hồ sơ số hóa được lưu trữ khoa học tại hệ thống máy tính của đơn vị, thuận lợi cho việc khai thác dữ liệu. Các kiểm sát viên nghiên cứu hồ sơ vụ án, khi xét thấy cần thiết trình chiếu tài liệu chứng cứ tại phiên tòa, thì báo cáo lãnh đạo Viện để xây dựng kế hoạch.

Từ đầu năm đến nay, VKSND Thành phố đã thực hiện số hóa 165 hồ sơ các vụ án; thực hiện 45 lượt ghi hình khi tiến hành hỏi cung các bị can; sử dụng 100% sổ điện tử của các khâu công tác, như: Sổ tiếp nhận, thụ lý tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố; sổ thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án hình sự; sổ đăng ký lệnh, quyết định trong giai đoạn điều tra... Đồng thời, phối hợp với Tòa án nhân dân Thành phố tổ chức 15 phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án hình sự về các tội tàng trữ trái phép chất ma túy, cố ý gây thương tích... theo hình thức trực tuyến.
Các phiên tòa trực tuyến được tổ chức tại điểm cầu trung tâm là Hội trường xét xử Tòa án nhân dân thành phố Sơn La, kết nối với điểm cầu tại nhà tạm giữ, Công an thành phố Sơn La. Tại phiên toà, kiểm sát viên thực hành quyền công tố trên cơ sở nắm chắc hồ sơ vụ án, đã tích cực, chủ động tham gia xét hỏi; phân tích, đánh giá đầy đủ các tình tiết của vụ án, bảo vệ được quan điểm truy tố của Viện Kiểm sát... góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành kiểm sát và nâng cao chất lượng kỹ năng nghiệp vụ của các kiểm sát viên tại các đơn vị, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp hiện nay.

Bà Vũ Thị Tố Nga, Phó Viện trưởng VKSND Thành phố Sơn La, cho biết: Việc thực hiện số hóa hồ sơ sẽ giảm việc in ấn, chuyển hóa các chứng cứ điện tử thành giấy tờ, tiết kiệm chi phí cũng như thuận lợi cho việc lưu trữ, tiết kiệm diện tích và chi phí lưu trữ; sẽ không giảm về mặt vật lý, hóa học của tài liệu gốc theo thời gian. Đồng thời, việc số hóa hồ sơ còn giúp việc chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan tiến hành tố tụng thuận lợi hơn.

Tuy việc xét xử theo hình thức trực tuyến còn một số khó khăn do cơ sở vật chất chưa đồng bộ, nhưng Viện Kiểm sát, Tòa án nhân dân Thành phố đang xem xét đưa những vụ án đủ điều kiện để xét xử theo hình thức trực tuyến. Trong thời gian tới, Viện mong muốn tiếp tục nhận được sự đầu tư các nguồn lực, để tăng cường hệ thống máy móc, cơ sở vật chất nhằm thực hiện số hóa hiệu quả 100% hồ sơ tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố... Đồng thời, đẩy mạnh công tác tập huấn kỹ năng ứng dụng các thiết bị hiện đại cho cán bộ của Viện.

Việc tiến hành số hóa hồ sơ vụ án, công bố các tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa đã góp phần nâng cao tính thuyết phục đối với những người tham gia tố tụng; được hội đồng xét xử ghi nhận và đánh giá cao về kỹ năng tranh tụng của kiểm sát viên và hiệu quả tuyên truyền, giáo dục pháp luật sâu rộng đến quần chúng nhân dân.