Triển khai từ tháng 12/2020, mô hình trồng chuối nuôi cấy mô ứng dụng công nghệ cao của HTX Tân Thịnh Phát, bản Puôi, xã Huy Tân (Phù Yên) được đánh giá đem lại hiệu quả kinh tế, có triển vọng để nhân rộng ra các địa phương khác trong huyện.

Thành viên Hợp tác xã Tân Thịnh Phát, bản Puôi, xã Huy Tân (Phù Yên) phổ biến kỹ thuật chăm sóc chuối nuôi cấy mô cho người dân.

Về thăm HTX Tân Thịnh Phát, được chứng kiến rừng chuối tây Thái Lan, chuối già Nam Mỹ và chuối tiêu hồng, được trồng hàng cách hàng thẳng đều trên các triền đồi. Hơn 20.000 gốc chuối với hàng nghìn buồng sắp thu hoạch được bọc cẩn thận. Anh Tòng Văn Đôi, Phó Giám đốc HTX, thông tin: Vì trồng theo hình thức nuôi cấy mô nên có nhiều ưu điểm hơn so với trồng chuối bằng chồi truyền thống. Bởi, mô được nuôi cấy trong môi trường vô trùng, loại bỏ được mầm bệnh, cây giống khỏe, tỷ lệ sống cao, sinh trưởng nhanh. Ngoài ra, tính đồng nhất của cây nuôi cấy mô giúp điều chỉnh được quá trình ra hoa, thời gian trổ buồng.

Trung bình một chu kỳ sinh trưởng của cây khoảng từ 10 đến 12 tháng và 3 đến 5 năm mới phải trồng lại. Như vậy, cây từ năm thứ 2 trở đi sẽ cho lợi nhuận cao hơn so với năm đầu tiên, do không phải đầu tư giống mới. Hiện, toàn bộ quá trình trồng, chăm sóc được Hợp tác xã triển khai theo hướng VietGAP. 100% diện tích được đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt, giảm công lao động và cho chất lượng chuối tốt hơn.

Sau 1 năm trồng, 2 trong tổng số 11 ha chuối bắt đầu cho thu hoạch. Trọng lượng mỗi buồng từ 20 đến 25 kg. Dự kiến đến hết tháng 3/2022, hoàn thành thu hoạch 100% diện tích. Năng suất ước gần 500 tấn quả/năm; giá thu mua tại vườn khoảng 10 nghìn đồng/kg, giá trị gần 5 tỷ đồng, chưa kể nguồn thu từ các phụ phẩm thân, lá chuối.

Do được trồng theo hướng sạch, an toàn, nên quả chuối nuôi cấy mô khi chín rất ngọt, thời gian quả chín kéo dài, thuận lợi cho việc vận chuyển, lưu thông ra ngoại tỉnh hoặc xuất khẩu. Hiện, sản phẩm được chuỗi cửa hàng King Kong Banana, chuỗi cửa hàng rau an toàn Hapro, các cửa hàng hoa quả tại thị trường Hà Nội và Công ty cổ phần Nafoods Tây Bắc hợp đồng bao tiêu toàn bộ.

Để từng bước hình thành vùng sản xuất nguyên liệu lớn, đảm bảo cung ứng cho thị trường, HTX Tân Thịnh Phát đang tích cực tuyên truyền, vận động, chuyển giao giống, kỹ thuật trồng và cam kết bao tiêu toàn bộ đầu ra cho người dân. Hiện, trong số 10 thành viên tham gia mô hình có 4 hộ gia đình người dân tại địa phương. Trong đó, có gia đình ông Phan Trọng Tình, bản Puôi 2, đã chuyển gần 1.000 m² đất trồng hoa màu sang trồng chuối. Quá trình trồng, được HTX chuyển giao toàn bộ giống, hướng dẫn kỹ thuật, từ khâu làm đất, xử lý giống, trồng, bón phân, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh hại đến khi thu hoạch, gia đình ông tự đầu tư phân bón lót và bón thúc cho cây. Ông Phan Trọng Tình phấn khởi, nói: Trồng chuối cấy mô tuy đầu tư cao hơn so với trồng chuối bằng chồi truyền thống, nhưng cây kháng sâu bệnh tốt, buồng chuối đẹp, nhiều nải. Hiện, vườn chuối đang cho thu hoạch, với năng suất và giá bán hiện tại, ước tính mang lại thu nhập hàng chục triệu đồng cho gia đình.

HTX Tân Thịnh Phát đang phấn đấu phát triển diện tích trồng chuối chất lượng cao lên 100 ha, tại các xã vùng dọc sông Đà: Nam Phong, Tân Phong, Bắc Phong, Tường Tiến... Qua đó, làm thay đổi nhận thức và tập quán canh tác truyền thống của người dân, giúp bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, nâng cao giá trị thu nhập trên cùng một diện tích đất canh tác, góp phần tích cực vào công tác xóa nghèo, xây dựng nông thôn mới tại địa phương.