Khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương, những năm qua, huyện Vân Hồ đã tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi sang trồng nhiều loại cây ăn quả có giá trị kinh tế cao, chủ động xây dựng, triển khai kế hoạch, hỗ trợ kết nối, tìm đầu ra cho sản phẩm, nhất là trong tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, giúp người nông dân yên tâm, mở rộng diện tích sản xuất.

Chế biến nhãn tại Nhà máy chế biến hoa quả tươi và dược liệu Vân Hồ.

Huyện Vân Hồ hiện có trên 4.500 ha cây ăn quả các loại, (trong đó, trên 1.000 ha xoài, 759 ha nhãn, trên 1.000 ha cây ăn quả có múi, hơn 700 ha mận và các loại cây ăn quả khác). Tuy nhiên, năm nay do diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, việc tiêu thụ các loại quả của người dân gặp nhiều khó khăn.

Ông Nguyễn Hợp Cường, Chủ tịch UBND huyện Vân Hồ, cho biết: Huyện đã triển khai nhiều giải pháp để hỗ trợ người dân tiêu thụ sản phẩm, như tìm kiếm, thu hút, liên kết các doanh nghiệp, thương lái để thu gom, bao tiêu, tiêu thụ và xuất khẩu sản phẩm nông sản của các HTX, hộ gia đình, cá nhân. Phân công rõ trách nhiệm của các cấp, các ngành trong việc đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại; chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, UBND các xã chủ động hỗ trợ doanh nghiệp, HTX, người dân tiêu thụ các sản phẩm nông sản, đồng thời đảm bảo thực hiện nghiêm công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Từ những giải pháp trên, trong vụ vừa qua, huyện đã hỗ trợ người dân tiêu thụ được hơn 1.700 tấn mận hậu và trên 500 tấn xoài. Bước vào vụ nhãn, qua rà soát, toàn huyện có trên 1.000 tấn nhãn, huyện đã làm việc với Nhà máy chế biến hoa quả tươi và dược liệu Vân Hồ để bao tiêu sản lượng nhãn tươi với sản lượng khoảng 300 tấn; kết nối và đưa vào siêu thị, cửa hàng khoảng 190 tấn; kêu gọi ủng hộ của các đơn vị, cán bộ công chức, viên chức, dự kiến khoảng 10 tấn; sấy long nhãn khoảng 60 tấn; còn lại bán cho thương lái tiêu thụ trong và ngoài tỉnh. Đến thời điểm này, nhãn ở Vân Hồ cơ bản tiêu thụ xong.

Tại xã Chiềng Xuân nơi có diện tích cây ăn quả lớn nhất của huyện, với trên 440 ha, trong đó, có 111/195 ha nhãn cho thu hoạch với sản lượng hơn 500 tấn. Ông Đinh Văn Quân, Chủ tịch UBND xã, thông tin: Trong vụ xoài vừa qua, người dân trong xã được huyện khâu nối liên kết tiêu thụ 77 tấn xoài đến thị trường Hà Nội, Thanh Hóa, Nghệ An, hơn 300 tấn xoài bán cho thương lái. Đối với quả nhãn, đến thời điểm này, người dân trong xã đã bán được hơn 500 tấn nhãn, trong đó bán gần 50 tấn cho Nhà máy chế biến hoa quả tươi và dược liệu Vân Hồ, gần 17 tấn bán làm long nhãn, hơn 440 tấn nhãn cho thương lái.

HTX Nông nghiệp Suối Bàng, xã Suối Bàng hiện có 20 hộ thành viên với tổng diện tích trên 40 ha cây ăn quả các loại, trong đó, 15 ha nhãn, sản lượng ước đạt 100 tấn. Bà Trần Thị Hồng, Giám đốc HTX, thông tin: Cùng với việc bán sản phẩm cho thương lái, chợ đầu mối, HTX đã đầu tư gần 200 triệu đồng xây dựng lò sấy và kho bảo quản nhãn, hiện đã sấy được hơn 2 tấn long nhãn. Đồng thời, tạo việc làm cho khoảng 60 lao động thời vụ, mức thu nhập từ 200-300 nghìn đồng/ngày công.

Định hướng phát triển bền vững, huyện Vân Hồ đã ban hành Đề án phát triển ngành chế biến rau quả giai đoạn 2021-2025. Đối với cây ăn quả sẽ phát triển loại cây ăn quả ứng dụng công nghệ cao (xoài, nhãn, cam, bơ, chanh leo, hồng, lê...); rà soát chuyển một phần diện tích đất trồng cây lương thực năng suất, hiệu quả thấp và diện tích đất dốc, đất trống đồi trọc sang trồng cây ăn quả; xác định các vùng nguyên liệu quả gắn với nhà máy chế biến quả trên địa bàn huyện, phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Khuyến khích trồng xen một số loài cây dưới tán cây ăn quả như trồng dược liệu; trồng một số cây trồng ngắn ngày trong vườn cây ăn quả ở giai đoạn kiến thiết cơ bản,... Phấn đấu đến năm 2025, diện tích đạt 6.200 ha cây ăn quả các loại, sản lượng gần 30.000 tấn; đến năm 2030 diện tích 6.500 ha, sản lượng 31.600 tấn, góp phần nâng cao thu nhập, xóa nghèo cho người dân.