Nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp, huyện Quỳnh Nhai đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo ra vùng nguyên liệu sản xuất hàng hóa tập trung có giá trị, chất lượng và khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Nông dân xã Chiềng Ơn, huyện Quỳnh Nhai chăm sóc diện tích cây ăn quả trên đất dốc.

Huyện Quỳnh Nhai đã xây dựng Đề án chuyển đổi kinh tế nông nghiệp giai đoạn 2021-2025, trong đó, trọng tâm là phát triển nuôi trồng thủy sản, cây ăn quả trên đất dốc, hình thành các vùng sản xuất chuyên canh tập trung, gắn với đẩy mạnh liên doanh, liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; phát triển diện tích rừng bảo vệ lòng hồ thủy điện, gắn với phát triển cây dược liệu dưới tán rừng, tán cây ăn quả để tạo sinh kế, tăng thu nhập cho nhân dân. Việc xây dựng và triển khai thực hiện Đề án đã góp phần hình thành các chuỗi liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm chủ lực, như thủy sản, dứa nguyên liệu.

Trên cơ sở định hướng, huyện Quỳnh Nhai đã chỉ đạo các xã xây dựng kế hoạch chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, cơ cấu giống, mùa vụ phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng vùng, từng địa phương; phát triển sản xuất tập trung gắn với liên kết theo chuỗi giá trị; đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất. Đẩy mạnh thực hiện chương trình OCOP gắn với phát triển các sản phẩm đặc trưng có lợi thế của huyện. Huy động và lồng ghép hiệu quả nguồn vốn từ các chương trình, dự án và triển khai thực hiện chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, hỗ trợ xây dựng mô hình kinh tế.

Với lợi thế hơn 10.000 ha mặt nước, huyện Quỳnh Nhai đã xây dựng thí điểm mô hình nuôi cá lồng tại xã Chiềng Bằng; vận động các hộ dân dọc sông nuôi trồng và đánh bắt thủy sản. Với mục tiêu nâng cao giá trị, tăng khả năng cạnh tranh thị trường, năm 2017, Sở Khoa học và Công nghệ đã phối hợp với huyện Quỳnh Nhai xây dựng và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Cá Sông Đà Sơn La”. Đến nay, toàn huyện có 1 liên hiệp HTX và 47 HTX nuôi trồng thủy sản, với 5.876 lồng cá các loại; trong đó, có 8 HTX được trao chứng nhận “Cá Sông Đà Sơn La”. Đây là cơ hội lớn trong việc phát huy tiềm năng, thế mạnh nuôi trồng thủy sản. Cũng chính từ nguồn lợi thủy sản, người dân vùng lòng hồ sông Đà đã khai thác, xây dựng thương hiệu một số sản phẩm đặc trưng, đạt tiêu chuẩn OCOP, như: Mắm tép sông Đà, chả cá, cá tép dầu; trong đó, sản phẩm cá tép dầu đã được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao cấp tỉnh; nước mắm Xuân Hải, cá tép dầu được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh năm 2021.

Không chỉ vậy, vài năm trở lại đây người dân ở Quỳnh Nhai cũng mạnh dạn chuyển đổi diện tích đất trồng cây ngắn ngày kém hiệu quả sang các loại cây có giá trị kinh tế cao, như: Dứa, xoài, nhãn, mắc ca. Ông Lò Văn Thiên, Chủ tịch UBND xã Chiềng Ơn, cho hay: Cùng với việc duy trì gần 200 ha cây ăn quả, 1.212 lồng cá và hàng nghìn con gia súc, xã đã vận động người dân tham gia liên kết trồng gần 42 ha dứa giống Queen cho Công ty cổ phần thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao. Sau hơn 1 năm, tháng 6 vừa qua bà con đã thu hoạch dứa vụ đầu, năng suất trung bình đạt 25-30 tấn quả/ha, sau khi trừ chi phí 1 ha dứa lãi khoảng 70 triệu đồng. Việc phát triển vùng nguyên liệu theo hình thức liên kết sản xuất theo chuỗi đã tạo sự chuyển dịch trong cơ cấu kinh tế nông nghiệp của huyện.

Là một trong 70 hộ tham gia trồng dứa của xã Chiềng Ơn, chị Hoàng Thị Đôi, bản Đán Đăm, chia sẻ: Gia đình được huyện hỗ trợ 100% tiền giống, được tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc, Công ty thực hiện đúng cam kết bao tiêu toàn bộ sản lượng dứa cho bà con. Với 1 ha dứa trồng xen trên diện tích đất trồng xoài, vụ đầu tiên, nhà tôi thu được hơn 60 triệu đồng.

Ông Cầm Văn Huy, Phó Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Nhai, thông tin: Huyện đã quy hoạch thành 3 vùng kinh tế chủ đạo, gồm vùng dọc sông Đà, vùng dọc quốc lộ 6B, quốc lộ 279 và vùng cao. Trong đó, đẩy mạnh thực hiện chương trình OCOP gắn với phát triển các sản phẩm đặc trưng, có lợi thế của địa phương. Chú trọng đưa ứng dụng công nghệ sinh học, công nghệ mới tiên tiến vào sản xuất các sản phẩm chủ lực và là tiềm năng thế mạnh của huyện; tạo môi trường thuận lợi thu hút đầu tư và đảm bảo phát triển bền vững vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

Với mục tiêu đến năm 2025, toàn huyện sẽ trồng mới tập trung 4.000 cây ăn quả trên đất dốc, 1.400 ha cây dược liệu dưới tán rừng; tổng đàn trâu, bò 37.500 con; sản lượng khai thác đánh bắt, nuôi trồng thủy sản đạt 5.000 tấn/năm..., Quỳnh Nhai tập trung đẩy mạnh phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị, xây dựng vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn, tạo nguồn nguyên liệu phục vụ chế biến của các nhà máy và xuất khẩu, tranh thủ tối đa nguồn lực của Nhà nước, kết hợp lồng ghép có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp; chủ động phối hợp tháo gỡ đầu ra cho nông sản hàng hóa.