Dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, tác động không nhỏ đến việc vận chuyển, cung ứng hàng hóa giữa các địa phương. Nhiều nông dân Sơn La có cách làm sáng tạo đưa các sản phẩm nông sản lên sàn thương mại điện tử liên kết trực tiếp giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng, giảm bớt các khâu phân phối trung gian.

Chị Hà thị Trình, bản Văng Lùng, xã Chiềng Hặc (Yên Châu) livestream bán hàng trên facebook

Bắt đầu vào vụ thu hoạch xoài, ngày nào chị Hà Thị Trình, bản Văng Lùng, xã Chiềng Hặc (Yên Châu) cũng dành 1 giờ để livestream trực tiếp bán hàng trên facebook. Chị Trình giải thích: Mọi năm, gần đến mùa xoài là thương lái khắp nơi đến xem, đặt mua, có ngày xuất đến mấy chục tấn. Năm nay, do ảnh hưởng dịch bệnh COVID-19, thương lái không trực tiếp đến vườn, tôi đã livestream để người mua có thể xem hàng mà không cần trực tiếp đến tận vườn. Ban đầu, chỉ có vài chục người vào xem, bình luận, nhưng sau các lần phát trực tiếp tại các nhóm, trang facebook có đông lượng người theo dõi như: Chợ đầu mối nông sản, chợ Long Biên, chợ Bắc Giang, chợ Lào Cai... hiện, mỗi lần tôi livestream đều có hàng trăm lượt người xem và chốt đơn. Trong đó, 30% số đơn giao dịch thành công.

Không riêng chị Trình, nhiều nông dân xưa nay vốn chỉ quanh quẩn ở vườn, ít tiếp xúc với các kênh bán hàng hiện đại cũng đã bắt đầu tìm hiểu phương thức bán hàng qua mạng xã hội. Như gia đình chị Hoàng Thị Thủy, xã Cò Nòi (Mai Sơn) có 2 ha trồng xoài và một số loại cây ăn quả như: Nhãn, bưởi, na, thanh long. Chị Thủy bắt đầu học cách bán hàng qua mạng xã hội qua sự chỉ dẫn của người quen. Ban đầu chỉ là đăng hình ảnh lên trang facebook, zalo cá nhân, sau đó chị tiếp cận các trang hội nhóm có đông lượt người tham gia.

Mỗi ngày, chị Thủy đều tương tác, đăng hình ảnh, video các loại nông sản kèm theo giá hoặc livestream khâu thu hái, chăm sóc tận vườn để khách hàng yên tâm lựa chọn. Thông qua các buổi livestream, người mua có thể tận mắt nhìn thấy sản phẩm để đánh giá chất lượng; trực tiếp thỏa thuận giá cả từng loại nông sản và tiến hành giao dịch. Vì không qua thương lái, nên khách hàng không bị mất thêm chi phí trung gian. Trung bình, mỗi đơn hàng từ 50 kg trở lên. Sau hơn 1 tháng bán hàng trên facebook, lượng khách của chị Thủy đã tăng lên đáng kể, nhiều người trở thành mối hàng quen thuộc.

Dạo trên các trang mạng xã hội phổ biến như facebook, zalo, hiện nay không khó để tìm được những hội nhóm mua bán nông sản với hàng nghìn thành viên. Chỉ cần nhấn đăng ký tham gia, người dùng có thể tìm mua hoặc rao bán bất kỳ mặt hàng nông sản nào. Không chỉ bán hàng nhỏ lẻ, mạng xã hội cũng đang là cầu nối cho nhiều mặt hàng xuất khẩu. Các hội nhóm trao đổi, giới thiệu về các mặt hàng xuất khẩu đang xuất hiện ngày càng nhiều với hàng chục nghìn thành viên và hàng chục loại mặt hàng được đăng bán mỗi ngày.

Ngoài kênh bán hàng trên trang facebook, vừa qua, UBND tỉnh Sơn La, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), sàn thương mại điện tử Shopee, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (sàn thương mại điện tử Postmart) đã ký kết thỏa thuận hợp tác hỗ trợ đưa sản phẩm nông sản và các sản phẩm tiêu biểu khác của địa phương lên sàn thương mại điện tử.

Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương), nhận định: Hình thức bán hàng trực tuyến qua livestream được đánh giá là phù hợp với điều kiện của tỉnh Sơn La. Chỉ cần có 1 chiếc điện thoại thông minh và tài khoản facebook là nông dân có thể livestream trong các nhóm phù hợp. Bán hàng trên facebook rất thuận tiện bởi sản phẩm chỉ cần chất lượng ổn định và lòng tin của người mua hàng. Trong thời gian tới, Cục Xúc tiến Thương mại sẽ phối hợp với các sở, ban, ngành của tỉnh Sơn La hỗ trợ các HTX đẩy mạnh phân phối qua kênh livestream trên các nền tảng số.

Ông Lê Quốc Anh, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Bưu điện Việt Nam khẳng định: Chúng tôi sẽ cử người đến tận nơi đào tạo, hướng dẫn, hỗ trợ người dân làm quen với thương mại điện tử, hướng dẫn từ cách chụp ảnh sản phẩm, viết content quảng cáo, lựa chọn kênh bán, livestream... Các nhân viên bưu điện hướng dẫn, đào tạo bà con trở thành một chủ doanh nghiệp, chủ động nắm thông tin thị trường, mở rộng kênh phân phối, quảng bá hình ảnh sản phẩm đến người tiêu dùng và biết kinh doanh online thực thụ.

Kênh trực tuyến đang là hướng đi mới tiêu thụ nông sản cho người nông dân. Hi vọng, với sự chủ động từ phía người nông dân, sự hỗ trợ của cơ quan chức năng và doanh nghiệp, ngoài tiêu thụ trên các kênh truyền thống, việc người nông dân đưa các sản phẩm nông sản lên sàn thương mại điện tử không chỉ là việc thích ứng với dịch bệnh mà là một giải pháp hữu hiệu để tiêu thụ nông sản và gia tăng doanh thu.