Do tác động của dịch bệnh COVID-19, các chuỗi cung ứng, tiêu thụ, xuất khẩu một số sản phẩm nông sản gặp khó, giá nông sản giảm sâu; việc nhập khẩu nguyên liệu sản xuất phân bón và giá thành một số vật tư nông nghiệp tăng cao. Ngành Nông nghiệp đang đứng trước những thách thức, đòi hỏi phải có những giải pháp hiệu quả để duy trì và phát triển bền vững.

HTX Dịch vụ nông nghiệp Bảo Minh, xã Chiềng Khoong (Sông Mã) chế biến long nhãn, đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu.

Theo thống kê, tại các HTX trên địa bàn huyện Quỳnh Nhai có khoảng 800 tấn cá nuôi lồng thương phẩm, 5 tạ cá sơ chế và khoảng 500 lít nước mắm… chưa thụ được theo kế hoạch; doanh thu của các HTX trên địa bàn ước giảm khoảng 55% so với năm trước. Tại huyện Mai Sơn, 65 tấn rau không xuất bán được. Sản lượng xuất khẩu nông sản 5 tháng đầu năm của toàn tỉnh đạt hơn 37.500 tấn, giá trị đạt trên 29.500 USD, bằng 19,6% so với kế hoạch năm 2021...

Trước tình hình đó, các doanh nghiệp, HTX đã điều tiết kế hoạch sản xuất bằng hình thức rải vụ, chú trọng sản xuất theo hướng hữu cơ; đẩy mạnh tiêu thụ nông sản bằng nhiều hình thức đa dạng, nhất là tăng cường quảng bá, giới thiệu và tổ chức bán hàng trực tuyến trên các trang mạng xã hội; liên kết các HTX trong sản xuất, tiêu thụ; đầu tư các dây chuyền sơ chế, chế biến quả tươi và kho lạnh bảo quản nhằm kéo dài thời gian bảo quản.

Lường trước một số khó khăn do tác động của dịch bệnh, một số HTX đã nhanh nhạy chuyển đổi giảm diện tích trồng rau xanh sang trồng tăng các loại củ, quả có khả năng tích trữ và thời gian bảo quản lâu hơn, như HTX Nông nghiệp Dũng Tiến, bản 83, xã Phiêng Luông (Mộc Châu) đã chuyển trồng rau sang trồng dâu tây và bí đỏ.

Ông Kim Văn Dũng, Giám đốc HTX, chia sẻ: Nhờ dự báo được thị trường nên HTX đã chuyển 600 m² từ trồng rau sang trồng dâu tây trong nhà màng và trồng gần 2 ha bí đỏ nên đã tránh được thiệt hại. Hiện HTX tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và tích cực xúc tiến tiêu thụ sản phẩm tại hệ thống các siêu thị trong và ngoài tỉnh. Đồng thời, đầu tư kho lạnh bảo quản sản phẩm.

Đối với các sản phẩm cây ăn quả, bên cạnh tiêu thụ quả tươi, nhiều HTX đẩy mạnh đầu tư cơ sở sơ chế, chế biến đa dạng các sản phẩm, có những sản phẩm đã được “gắn sao” OCOP. Biến thách thức thành cơ hội đó là hướng đi của HTX Dịch vụ nông nghiệp Bảo Minh, bản C5, xã Chiềng Khoong (Sông Mã). Ông Lê Danh Phúc, Phó Giám đốc HTX, chia sẻ: HTX hiện có 13 thành viên, với 37 ha nhãn ghép, sản lượng khoảng 300 tấn quả tươi/năm. Khi gặp khó về tiêu thụ sản phẩm quả tươi, HTX đã chế biến toàn bộ nhãn quả tươi làm long nhãn. Long nhãn sấy khô, hiện đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao, được bán tại các siêu thị VinMart Hà Nội, BigC Thăng Long và xuất khẩu sang Hàn Quốc, Trung Quốc...

Bà Cầm Thị Phong, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết: Ngành Nông nghiệp đang tích cực hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp, HTX áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp tốt, truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Thành lập các nhóm trên mạng xã hội, gồm các cơ quan quản lý Nhà nước và các doanh nghiệp, HTX trên địa bàn tỉnh để cung cấp thông tin thị trường, định hướng sản xuất, tiêu thụ, xuất khẩu sản phẩm nông lâm thủy sản địa phương. Đẩy mạnh các hoạt động kết nối, triển lãm, quảng bá giới thiệu sản phẩm giữa nhà sản xuất với người tiêu dùng; xây dựng mạng lưới bán sản phẩm nông sản, thủy sản tươi và chế biến, trang bị hệ thống bảo quản.

Cũng theo bà Phong, ngành đề xuất với các bộ, ngành Trung ương trong việc khuyến khích, hỗ trợ phát triển mối liên kết giữa các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp, HTX với các tập đoàn thương mại lớn; tìm kiếm, khai thác các thị trường mới mà nông sản của tỉnh có lợi thế về chủng loại, chất lượng, mùa vụ; tăng diện tích cấp mã số vùng trồng và cơ sở sơ chế cho một số loại cây trồng trên địa bàn tỉnh cũng như công tác quản lý các mã số đã được cấp.

Cùng với sự chủ động của các HTX, Nhà nước và tỉnh đã có nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, HTX phục hồi sản xuất nông nghiệp thông qua hỗ trợ tài chính, giảm thuế, giãn nợ, cho vay ưu đãi; tăng cường chia sẻ thông tin, liên kết, hợp tác sản xuất giữa các doanh nghiệp, HTX; thúc đẩy chuyển đổi số trong nông nghiệp; hỗ trợ đầu tư xây dựng các dây chuyền sơ chế, chế biến nông sản; xây dựng các chuỗi nông nghiệp an toàn, bền vững... đẩy mạnh sản xuất, phục hồi sản xuất nông nghiệp.

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, sản xuất nông nghiệp đang từng bước chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; tăng cường hoạt động chế biến sâu, đa dạng sản phẩm, nâng thời gian bảo quản sản phẩm, xuất khẩu dễ dàng, tiết kiệm chi phí vận chuyển. Với sự chủ động ứng phó ngành nông nghiệp của tỉnh ta đã và đang nỗ lực vươn lên, đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh phù hợp với sự chuyển đổi sản xuất nông nghiệp trong tình hình mới.