Huyện Mộc Châu hiện có 100 hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, chiếm tỷ lệ 92,6% tổng số các HTX trên địa bàn. Những năm qua, huyện Mộc Châu đã vận dụng hiệu quả các chính sách khuyến khích, hỗ trợ hợp tác xã nông nghiệp phát triển sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, thành lập tổ tư vấn để hỗ trợ các HTX ngày càng phát triển ổn định với nhiều sản phẩm đa dạng, phong phú.

Mô hình cà chua trong nhà kính của HTX ở xã Đông Sang.

HTX Rau an toàn bản Tự nhiên được UBND huyện Mộc Châu chọn triển khai thí điểm mô hình đầu tiên về phát triển nông nghiệp hữu cơ năm 2017 với quy mô 5 ha, 16 hộ tham gia. Từ khi triển khai thực hiện đến nay, HTX luôn sử dụng phân ủ từ men vi sinh với phụ phẩm nông nghiệp, phân chuồng để bón cho rau. Theo đánh giá, hiện 1 ha trồng trồng rau theo hướng hữu cơ để cung cấp sản phẩm sạch cho người tiêu dùng sẽ đạt doanh thu khoảng trên 100 triệu đồng, đây là nguồn thu nhập cao, ổn định cho người nông dân. Bà Nguyễn Thị Luyến, Giám đốc HTX Rau an toàn bản Tự Nhiên, cho biết: Đây là hướng phát triển nông nghiệp bền vững sẽ được HTX áp dụng lâu dài và tiến tới phát triển quy mô trên diện rộng…

Cũng ở xã Đông Sang, HTX nông nghiệp hữu cơ Đông Sang có 11 thành viên, canh tác trên diện tích 7,5 ha, trồng các loại bắp cải, cà chua, xu hào, cải thảo, dâu tây… Toàn bộ diện tích đều sử dụng công nghệ tưới phun mưa, nhỏ giọt cho các loại cây trồng theo tiêu chuẩn VietGAP.  Theo từng khung thời vụ, các thành viên gieo trồng, tuân thủ đúng quy trình sản xuất rau an toàn, áp dụng kỹ thuật để trồng các loại rau trái vụ. Trung bình mỗi vụ, HTX sẽ thu hoạch được hơn 60 tấn bắp cải, 20 tấn cải thảo và khoảng trên 100 tấn rau củ quả các loại, doanh thu đạt gần 1 tỷ đồng.

Anh  Vì Văn Tùng, Giám đốc HTX nông nghiệp hữu cơ Đông Sang cho biết: HTX vẫn gieo trồng theo hình thức truyền thống mùa nào thức ấy nhưng không trồng đại trà, mà phải phân lô, mỗi hộ canh tác hơn 700 mét vuông, đảm bảo trồng xen kẽ giữa các loại rau, hạn chế phát sinh sâu bệnh…

Một số sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP của HTX dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5.

Để các HTX ứng dụng và thực hiện hiệu quả các mô hình sản xuất nông nghiệp xanh, nông nghiệp an toàn, nông nghiệp hữu cơ theo các tiêu chuẩn quy định, từ năm 2017 đến nay, huyện Mộc Châu quan tâm hỗ trợ các HTX từ các chương trình, dự án, Nghị quyết của HĐND tỉnh với tổng kinh phí hỗ trợ trên 8 tỷ đồng, gồm: Hỗ trợ in tem nhãn mác, mua bao bì đóng gói sản phẩm; hỗ trợ xây dựng hệ thống tưới tiết kiệm nước cho cây ăn quả, làm đường giao thông vào khu sản xuất, hỗ trợ sản phẩm OCOP ... Bên cạnh đó, từ nguồn vốn sự nghiệp nông nghiệp huyện, hàng năm UBND huyện bố trí khoảng 500-600 triệu đồng để hỗ trợ các HTX trong việc ứng dụng công nghệ cao, sản xuất hữu cơ, sản xuất an toàn, tiêu thụ sản phẩm nông sản cho nông dân.

Huyện Mộc đang xây dựng mô hình hợp tác xã hoạt động theo chuỗi “từ sản xuất đến bàn ăn” gồm khâu sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, chế biến sản phẩm, nhà hàng, du lịch sinh thái. Tiêu biểu như HTX dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5 với trên 200 thành viên, liên kết sản xuất cây ăn quả, cây rau theo quy trình VietGAP; có 1 cơ sở chế biến quả với diện tích 4.000 m² để sản xuất sản phẩm: Rượu vang, mận sấy dẻo, chuối sấy dẻo.... HTX sở hữu 6 sản phẩm OCOP; doanh thu trung bình hàng năm đạt từ 6 - 7 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế hàng năm trung bình đạt từ 1,1 - 1,2 tỷ đồng. Ngoài ra HTX có một quần thể nhà hàng, nhà nghỉ nối liền với khu sản xuất, chế biến để phục vụ khách tham quan, du lịch từ đó tạo ra một hệ sinh thái khép kín.

Ông Long Trung Tâm, Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu, cho biết: Huyện sẽ tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tham mưu lồng ghép các nguồn vốn chương trình, dự án, các nguồn vốn hợp pháp khác hỗ trợ các HTX nông nghiệp đầu tư phát triển. Tập trung chỉ đạo, hỗ trợ xây dựng vùng nguyên liệu tập trung, quy mô lớn để cung cấp cho các Nhà máy trên địa bàn tỉnh Sơn La. Đẩy mạnh xây dựng các mô hình nông nghiệp du lịch để phục vụ thăm quan và tiêu thụ sản phẩm tại vườn, theo hình thức để du khách được trải nghiệm thu hoạch, thu hái sản phẩm tại vườn. Tăng cường hỗ trợ, giúp đỡ các HTX nông nghiệp áp dụng chuyển đổi số, thương mại điện tử để thích ứng phù hợp với tình hình kinh tế thị trường và tình hình diễn biến dịch bệnh Covid-19 hiện nay...

Với việc quan tâm hỗ trợ, khuyến khích các HTX trong sản xuất ứng dụng công nghệ cao, sản xuất hữu cơ, sản xuất an toàn, hỗ trợ tiêu thụ theo chuỗi, huyện Mộc Châu đã và đang hình thành các vùng canh tác nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và sản xuất theo hướng nông nghiệp xanh, nông nghiệp an toàn, nông nghiệp hữu cơ và chế biến, góp phần nâng cao giá trị các sản phẩm nông nghiệp, mang lại thu nhập ổn định cho các HTX và người nông dân.