Từ các nguồn vốn, dự án, những năm qua, huyện Vân Hồ đã đầu tư xây dựng nhiều công trình thủy lợi gắn với quản lý, bảo dưỡng, khai thác hiệu quả các công trình, góp phần đảm bảo sản xuất đúng thời vụ, tăng năng suất cây trồng.

Những ngày đầu tháng 3, chúng tôi có mặt tại cánh đồng rộng hơn 20 ha của bản Thín, xã Xuân Nha. Thời điểm này, người dân đang khẩn trương đẩy nhanh tiến độ gieo cấy vụ xuân cho kịp khung thời vụ. Chị Mùi Thị Tím, bản Thín, xã Xuân Nha, chia sẻ: Sau khi thu hoạch xong lúa mùa, gia đình tôi cùng các hộ trong bản tu sửa mương dẫn nước về ruộng. Hơn 5.000 m² ruộng của gia đình lúc nào cũng đủ nước, chỉ cần mua phân bón và chăm sóc tốt để năng suất lúa đạt cao.

Người dân bản Thín, xã Xuân Nha, huyện Vân Hồ phát dọn, khơi thông mương dẫn nước.

Xã Song Khủa hiện có 13 công trình thủy lợi phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, với tổng tuyến mương dẫn nước hơn 20 km. Ông Vì Văn Son, Chủ tịch UBND xã Song Khủa, cho biết: Việc đầu tư và đưa vào khai thác các công trình thủy lợi trên địa bàn đã đáp ứng được nhu cầu tưới tiêu cho hơn 130 ha lúa, cùng hơn 500 ha cây trồng khác, giúp bà con chủ động nguồn nước cho sản xuất. Nhờ nguồn nước đầy đủ, đến nay, bà con trong xã đã gieo cấy được 50% diện lúa vụ xuân, phấn đấu hoàn thành trước ngày 15/3.

Trên địa bàn huyện Vân Hồ có 135 công trình thủy lợi, trong đó, 1 hồ chứa nhỏ, 78 công trình kiên cố, 55 công trình tạm, với tổng chiều dài tuyến mương trên 173,5 km. Các công trình thủy lợi trên địa bàn huyện cơ bản đáp ứng tốt nhu cầu tưới tiêu hơn 2.800 ha cây lương thực, rau màu và một số loại cây trồng. Hàng năm, UBND huyện Vân Hồ đã chỉ đạo Phòng NN và PTNT huyện, các xã phối hợp với Chi nhánh Công ty TNHH một thành viên quản lý, khai thác công trình thủy lợi Sơn La tại Vân Hồ chủ động xây dựng kế hoạch, phương án chống hạn và kế hoạch tưới, tiêu phục vụ sản xuất hợp lý. Đồng thời, rà soát các công trình hư hỏng, xuống cấp để lập kế hoạch, ưu tiên các hạng mục công trình mang tính cấp bách đưa vào tu sửa, nâng cấp từ nguồn kinh phí được phân cấp hàng năm.

Bên cạnh đó, huyện chỉ đạo các xã thành lập 14 đội thủy nông cơ sở thực hiện vận hành, bảo vệ an toàn các công trình thủy lợi trong phạm vi phụ trách tưới tiêu. Tuyên truyền, vận động người dân nâng cao nhận thức bảo vệ công trình thủy lợi và sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả; tích cực tham gia tu sửa, nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy, phát dọn cỏ, cây dọc tuyến kênh và đầu mối đảm bảo cung cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, bảo vệ công trình, ngăn chặn, phòng, chống các hành vi xâm hại hoặc phá hoại công trình, hành lang công trình thủy lợi. Trong tháng 2, toàn huyện đã huy động nhân dân tham gia hơn 7.700 ngày công ra quân làm thủy lợi, sửa chữa, khơi thông 104 km mương dẫn nước; đào đắp được hơn 6.000 m³ đất đá các loại; phát dọn được gần 94 km cây cối dọc hệ thống thủy lợi.

Từ năm 2018 đến nay, huyện Vân Hồ đã đầu tư xây mới, sửa chữa, nâng cấp 25 công trình thủy lợi, với tổng nguồn vốn đầu tư trên 31 tỷ đồng. Riêng năm 2021, huyện đã sửa chữa 4 công trình thủy lợi Pa Cốp, xã Vân Hồ; bản Nà Hằng, xã Xuân Nha, Suối Phay, xã Chiềng Khoa; Co Hào, xã Chiềng Yên. Việc kiên cố hóa hệ thống công trình thủy lợi không chỉ giảm chi phí về điện bơm nước, tiết kiệm nguồn nước tưới, tránh thất thoát gây lãng phí cho người dân mà bà con còn chủ động được kế hoạch sản xuất từng mùa vụ, chống lũ hiệu quả. Nếu như trước đây, ở một số khu vực các xã Mường Men, Quang Minh, Mường Tè chỉ sản xuất được 1 vụ/năm thì nay đã trồng 2 vụ/năm, năng suất cây trồng cao hơn trước từ 10-20%. Tổng sản lượng lương thực toàn huyện năm 2021 đạt trên 45.000 tấn, tăng hơn 200 tấn so với năm trước.

Ông Thái Bá Sinh, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Vân Hồ, cho biết: Vụ xuân, việc chống hạn cho cây trồng gặp khó khăn, nên điều tiết nước của các tuyến mương thủy lợi rất quan trọng. Huyện tăng cường quản lý, sử dụng khai thác tốt các công trình thủy lợi hiện có để phục vụ sản xuất nông nghiệp. Chỉ đạo các xã nâng cao trách nhiệm quản lý, vận hành công trình thủy lợi; tích cực duy tu, sửa chữa công trình bị hư hỏng, đảm bảo phát huy tối đa năng lực thiết kế các công trình thủy lợi.