Tháng 4, những diện tích nhãn chính vụ ở Sông Mã bắt đầu vào thời kỳ đậu quả non. Để tăng khả năng đậu quả, đảm bảo chất lượng phục vụ nhu cầu tiêu thụ và xuất khẩu, huyện đã chỉ đạo đơn vị chuyên môn cùng các xã, thị trấn, tập trung chăm sóc, cắt tỉa cành, bón phân và tưới nước; quản lý vùng được cấp mã số vùng trồng xuất khẩu.

Vườn nhãn hơn 10 năm tuổi của anh Lò Văn Châm, thành viên HTX dịch vụ nông nghiệp Hoa Mười, xã Chiềng Khoong đang được chăm sóc theo quy trình VietGAP. Anh Châm chia sẻ: Năm nay, thời tiết ít mưa nên tôi phải thường xuyên tưới nước đảm bảo độ ẩm cho cây. Vào thời điểm cây ra hoa đến đậu quả non thường hay bị mắc bệnh sương mai, thán thư và sâu đục cuống quả. Bệnh lan truyền nhanh, phát triển mạnh nhất là khi có mưa phùn, độ ẩm không khí cao, trời âm u, chúng tôi tổ chức phun thuốc định kỳ 1 lần/tháng.

Cũng như anh Châm, hiện nay, thành viên và các hộ tham gia liên kết sản xuất ở HTX dịch vụ nông nghiệp Hoa Mười, cũng đang tích cực triển khai các biện pháp chăm sóc 90 ha nhãn, trong đó, 20 ha đạt tiêu chuẩn VietGAP. HTX đã được cấp 10 mã số vùng trồng xuất khẩu sang thị trường Úc, Trung Quốc, EU. HTX đã phối hợp với cơ quan chuyên môn của huyện tổ chức tập huấn kỹ thuật chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGAP. Thực hiện quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP đòi hỏi khắt khe, nhưng cây phát triển tốt, ít sâu bệnh, quả đều, đẹp, năng suất và chất lượng quả ngon hơn so với trồng theo phương pháp truyền thống; giá bán cao hơn.

Những ngày này, gia đình ông Nguyễn Hữu Dậu, bản Anh Chung, xã Chiềng Cang tích cực thăm vườn, chăm sóc hơn 5 ha nhãn. Theo ông Dậu, chăm sóc nhãn là việc quanh năm, nhưng khi thời kỳ ra hoa, đậu quả cần được chú ý hơn. Để nhãn cho năng suất cao, cần kết hợp kinh nghiệm truyền thống với kỹ thuật chăm sóc hiện đại, nhất là việc đảm bảo dinh dưỡng cho cây.

Theo chia sẻ kinh nghiệm và kỹ thuật chăm bón của các HTX, hộ dân, ở giai đoạn nhãn đậu quả non tùy theo khả năng sinh trưởng, phát triển của cây để xác định lượng quả cần để lại cho hợp lý. Do vậy, công đoạn cắt tỉa là rất quan trọng. Theo đó, việc cắt tỉa đợt 1 được tiến hành khi đậu quả non và giai đoạn 2 khi quả nhãn to bằng đầu đũa. Có như vậy, cây mới tập trung dinh dưỡng nuôi quả, cho quả to đều, mã đẹp, cùi dày và nước ngọt sắc...

Ông Nguyễn Tiến Hải, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, cho biết: Phòng đã hướng dẫn HTX, hộ dân quy trình chăm sóc nhãn từ khi ra hoa đến thu hoạch, bảo quản. Khuyến cáo bà con chủ động nắm bắt diễn biến thời tiết để có biện pháp xử lý sâu bệnh kịp thời, tránh ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng quả. Đồng thời, tuyên truyền người trồng nhãn nêu cao ý thức, trách nhiệm trong thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm, nghiêm cấm sử dụng chất kích thích, chất cấm trong quá trình chăm sóc.

HTX dịch vụ nông nghiệp Hưng Lộc, xã Chiềng Khương, có 46 ha nhãn được cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP, trong đó, 10 ha được cấp mã vùng trồng xuất khẩu sang Úc, Trung Quốc. Ông Trần Văn Lộc, Giám đốc HTX, thông tin: Căn cứ vào hiện trạng sinh trưởng của cây, sản lượng quả cho thu hoạch năm, các thành viên sẽ chú ý đến việc lựa chọn phân bón. Ngay từ đầu tháng 4, HTX đã chỉ đạo các thành viên đồng loạt tiến hành cắt tỉa cành; đồng thời sử dụng phân bón hữu cơ từ đỗ tương ngâm và chất thải động vật ủ hoai mục để bón cho nhãn.

Là vùng trọng điểm nhãn của tỉnh, huyện Sông Mã có trên 7.500 ha nhãn, trong đó hơn 452 ha được cấp mã vùng trồng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, Mỹ, Úc, New Zealand. Xây dựng vùng sản xuất an toàn, chất lượng, hiệu quả cao, huyện Sông Mã tập trung đẩy mạnh tuyên truyền người trồng nhãn thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm, nghiêm cấm sử dụng chất kích thích, chất cấm.

Đồng thời, huyện chỉ đạo cơ quan liên quan, các xã tiếp tục rà soát diện tích sản xuất các loại cây ăn quả đủ tiêu chuẩn để đề nghị cấp chứng nhận VietGAP theo quy định, phấn đấu năm nay, nâng diện tích được chứng nhận VietGAP của huyện lên 1.500 ha; tiếp tục hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại xã Chiềng Khương, từng bước mở rộng diện tích ra các xã khác trên địa bàn... Với sự chủ động của HTX, của hộ dân, vụ nhãn 2023 ở huyện sẽ cho năng suất, chất lượng cao, góp phần nâng cao thu nhập cho người trồng nhãn.