Bắc Yên, vùng đất nổi tiếng với những cây chè cổ thụ trăm năm tuổi, cùng nhiều sản vật của núi rừng, như: Sơn tra, măng trúc, thảo quả... Những tiềm năng, lợi thế trên đã thu hút các HTX, doanh nghiệp tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm, tạo nên những thương hiệu đặc trưng, nổi bật trong danh mục sản phẩm OCOP của tỉnh Sơn La.

Sản xuất trà tại Công ty TNHH Trà và Đặc sản Tây Bắc.

Xã Tà Xùa nằm ở độ cao trên 1.500 mét so với mặt nước biển, độ ẩm không khí cao, tạo nên hương vị đặc trưng của chè Tà Xùa. Với gần 200 ha chè; trong đó, có khoảng 1.600 cây chè cổ thụ được Công ty TNHH Trà và Đặc sản Tây Bắc đầu tư khai thác, chế biến, phát triển trên 10 dòng sản phẩm trà các loại; nổi bật có 2 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP, là trà xanh Mây và trà xanh Thiện. Từ những giá trị truyền thống, sản phẩm chè của Tà Xùa đã được nâng tầm thương hiệu khi tham gia chương trình OCOP; từng bước nâng cao giá trị kinh tế, quảng bá thương hiệu chè Tà Xùa, tiêu thụ rộng rãi tại thị trường trong nước và xuất khẩu sang một số thị trường, như: Đài Loan, Pháp, Nhật Bản... Các sản phẩm chè đạt chứng nhận OCOP có giá bán trung bình từ 2-2,5 triệu đồng/kg (thường được đóng gói trọng lượng 80 gam).

Ông Phạm Vũ Khánh, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Trà và Đặc sản Tây Bắc, chia sẻ: Công ty đã áp dụng khoa học kỹ thuật, các quy trình chế biến hiện đại; đầu tư nâng cao chất lượng, mẫu mã bao bì, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc; đảm bảo chất lượng đáp ứng yêu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu. Trung bình mỗi năm, Công ty thu mua khoảng 50 tấn chè của người dân trên địa bàn với giá từ 40-60 nghìn đồng/kg, tạo việc làm cho 4 lao động địa phương với mức thu nhập ổn định 5 triệu đồng/người/tháng và hàng chục lao động thời vụ thu hái chè và sản xuất trà.

Một sản phẩm OCOP khác của huyện Bắc Yên là tinh dầu sả java của Công ty cổ phần Bảo Lâm Sơn La tại bản Cải B, xã Chim Vàn. Hợp đất, khí hậu vùng ven sông Đà, từ năm 2019, hơn 36 ha sả java được trồng tại bản Cải B, cho năng suất cao, trở thành vùng nguyên liệu phục vụ sản xuất tinh dầu. Năm 2020, huyện Bắc Yên và Công ty cổ phần Bảo Lâm Sơn La đã phối hợp xây dựng sản phẩm tinh dầu sả java đạt chứng nhận OCOP 4 sao, được tiêu thụ chủ yếu tại các thị trường trong và ngoài tỉnh. Ông Lò Văn Luân, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Cải B, chia sẻ: Sau khi đạt chứng nhận OCOP, sản phẩm tinh dầu sả java được quảng bá rộng hơn, góp phần nâng cao giá trị và tạo thêm nguồn thu cho bà con. Với mong muốn duy trì và phát triển sản phẩm OCOP này, tháng 4/2021, bản Cải B đã liên kết thành lập HTX nông nghiệp bản Cải B; phối hợp với Công ty Bảo Lâm Sơn La thu mua và chế biến tinh dầu sả java.

Bên cạnh đó, huyện Bắc Yên còn có măng trúc muối ớt và sơn tra sấy khô là các sản phẩm OCOP mang hương vị đặc trưng của địa phương. Dù là huyện nghèo, điều kiện kinh tế - xã hội còn khó khăn, nhưng sau 2 năm, Bắc Yên đã xây dựng được 5 sản phẩm OCOP cấp tỉnh; trong đó, 2 sản phẩm đạt tiêu chuẩn 4 sao, 3 sản phẩm đạt 3 sao. Các sản phẩm được tỉnh, huyện tạo điều kiện tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại để giới thiệu, quảng bá mở rộng thị trường tiêu thụ và nhận được sự quan tâm của người tiêu dùng; nâng cao giá trị của sản phẩm, tạo thêm việc làm, nguồn thu cho người dân.

Ông Lê Văn Kỳ, Chủ tịch UBND huyện Bắc Yên, cho biết: Năm 2021, huyện Bắc Yên dự kiến phát triển 2 sản phẩm OCOP mới, nâng cấp từ 1 đến 2 sản phẩm từ 3 sao lên 4 sao. Phấn đấu đến năm 2025, có 50% số xã xây dựng được sản phẩm OCOP. Đồng thời, phát triển các ý tưởng mới gắn với sản phẩm chủ lực, đặc trưng, tiềm năng, thế mạnh của mỗi địa phương, nhất là các sản phẩm nông, lâm nghiệp, du lịch... Huyện sẽ tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX, hộ dân xây dựng sản phẩm OCOP.

Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” được triển khai trên địa bàn huyện Bắc Yên không chỉ góp phần nâng cao giá trị sản phẩm, mà còn là cơ hội để các địa phương xây dựng thương hiệu, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; tạo động lực thúc đẩy kinh tế phát triển bền vững, nâng cao đời sống nhân dân và góp phần giúp huyện Bắc Yên đạt được mục tiêu thoát nghèo vào năm 2025.