Đăng ký nhãn hiệu chứng nhận là sự khẳng định về danh tiếng và chất lượng sản phẩm, hoàn thiện khung pháp lý, tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động cung cấp các sản phẩm nông sản của tỉnh vươn ra thị trường trong nước và quốc tế. Những năm qua, tỉnh Sơn La đã xây dựng, ban hành nhiều chủ trương, cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất theo chuỗi giá trị kết hợp với đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ cho nhiều sản phẩm nông sản.

Sản phẩm cà phê nhân cung cấp cho các nhà máy chế biến trong nước và xuất khẩu của Công ty cổ phần Phúc Sinh Sơn La.

Vừa hướng dẫn, giám sát nhà vườn và công nhân thu hái, vận chuyển, đóng gói trái thanh long ruột đỏ để xuất khẩu sang Nga, bà Lò Thị Dung, Phó Giám đốc HTX nông nghiệp Ngọc Hoàng, xã Nà Bó (Mai Sơn), thông tin: HTX hiện có 20 thành viên, quy mô 170 ha cây ăn quả, trong đó có 70 ha thanh long. Với cách làm khoa học, tuân thủ chặt chẽ quy trình, vườn thanh long của HTX đã được Chi cục Quản lý chất lượng nông - lâm - thủy sản vùng 1 đánh giá và cấp Giấy chứng nhận VietGAP, được nhiều người tiêu dùng biết đến và lựa chọn. Nhờ đó, năm nay, HTX Ngọc Hoàng tiêu thụ được 1.500 tấn thanh long cho các tỉnh, thành trong cả nước và xuất khẩu 20 tấn sang Nga. Giá thanh long trung bình 13.000 đồng/kg, mặc dù thấp hơn so với năm trước, nhưng trong thời điểm dịch Covid-19, vẫn đảm bảo thu nhập, có lợi nhuận cho người trồng. Dự kiến thời gian tới, trái thanh long của HTX sẽ tiếp tục xuất khẩu sang Nhật.

Thăm cơ sở sản xuất tỏi đen của HTX Tây Bắc, tiểu khu 4, thị trấn Yên Châu, thương hiệu “Tỏi đen Yên Châu” được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao, được nhiều người tiêu dùng biết đến. Tháng cao điểm vụ thu hoạch, HTX cung cấp 8 tấn tỏi đen cho khách hàng ở thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ, Hải Phòng, Hà Nội, doanh thu 3-4 tỷ đồng. Chị Nguyễn Thị Yến Linh, Giám đốc HTX, cho biết: HTX đã nghiên cứu giải pháp điều khiển tự động và giám sát từ xa với 18 lò lên men tỏi đen trên hệ thống điện tử, góp phần nâng cao chất lượng tỏi đen. Hiện nay, được sự hỗ trợ của tỉnh, huyện, HTX đã lập trang web để giới thiệu và bán hàng.

Ông Phan Ngọc Bắc, Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, cho biết: Đến nay, toàn tỉnh có 24 sản phẩm nông sản được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Văn bằng bảo hộ, gồm 3 chỉ dẫn địa lý, 18 nhãn hiệu chứng nhận, 3 nhãn hiệu tập thể; trong đó có 2 sản phẩm được bảo hộ tại nước ngoài là Chè Shan Tuyết Mộc Châu được bảo hộ tại thị trường Thái Lan và Xoài tròn Yên Châu được bảo hộ tại thị trường châu Âu. Sở KH&CN, UBND các huyện đã cấp quyền sử dụng nhãn hiệu cho 139 tổ chức, cá nhân.

Tiến sĩ Trịnh Văn Tuấn, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển hệ thống nông nghiệp cho rằng: Sơn La cần nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển theo chuỗi giá trị cho các sản phẩm nông sản đã được bảo hộ sở hữu trí tuệ. Muốn vậy, Sở KH&CN, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Công Thương cần phối hợp trong hoạt động phát triển thương hiệu gắn với chuỗi giá trị; cần lồng ghép, tư vấn để đưa nội dung của sở hữu trí tuệ vào chiến lược phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Cùng với đó, các sở, ngành của tỉnh tiếp tục rà soát lại toàn bộ các sản phẩm nông sản tiềm năng của tỉnh; xác định các loại hình, qui mô bảo hộ phù hợp; nâng cấp các sản phẩm chủ lực; thúc đẩy bảo hộ ra nước ngoài những với sản phẩm lợi thế. Triển khai chương trình xây dựng và phát triển thương hiệu, hoạt động xúc tiến thương mại; xây dựng điểm giới thiệu và bán sản phẩm; xây dựng Website sản phẩm được bảo hộ chung của tỉnh; giới thiệu sản phẩm được bảo hộ trên các kênh bán hàng online, sàn giao dịch điện tử. Tiếp tục khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX đẩy mạnh áp dụng quy trình sản xuất, quản lý chất lượng để sản xuất ra sản phẩm có màu sắc, mẫu mã, chất lượng đồng đều, đúng nhu cầu của thị trường và người tiêu dùng. Tạo thêm giá trị gia tăng cho sản phẩm thông qua các hoạt động sơ chế, phân loại, chế biến, đa dạng chủng loại, sử dụng bao bì, nhãn mác... Thiết kế và thử nghiệm sử dụng hệ thống nhận diện sản phẩm, hoàn thiện hệ thống truy xuất nguồn gốc bằng tem điện tử QR code và công bố tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm.

Sơn La đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó tập trung xây dựng vùng sản xuất nông nghiệp an toàn, ứng dụng công nghệ tiên tiến, sản xuất ra những sản phẩm chất lượng cao. Trong đó, xây dựng thương hiệu cho nông sản là hướng đi phù hợp giúp nông sản Sơn La vươn ra thị trường quốc tế.