Trước Tết Nguyên đán 1 tháng là thời điểm thị trường mứt “handmade” (mứt làm thủ công, bằng tay tại nhà) sôi động bởi sức mua tăng mạnh.

Chị Quách Ngọc Quyên (Thành phố) đóng gói sản phẩm mứt handmade.

Tại Thành phố, trào lưu làm mứt Tết “tại gia” thu hút nhiều chị em phụ nữ tham gia, từ người nội trợ đến nhân viên văn phòng, công sở.... Nguyên liệu làm mứt khá đơn giản vì đều là các loại củ, quả dễ tìm, dễ mua ngoài chợ hay siêu thị như dừa, gừng, cà rốt, bí, gấc... Bên cạnh đó, công đoạn để làm mứt cũng không quá phức tạp, có thể tham khảo trên các trang mạng, hay học từ người thân. Với hình thức chế biến hoàn toàn thủ công, nguyên liệu rõ nguồn gốc, không sử dụng chất bảo quản, mứt “handmade” trở thành sự lựa chọn của người mua thời gian gần đây.

Thị trường mứt tự làm khá đa dạng, ngoài mứt gừng vàng ươm đượm vị cay nồng, hay mứt dừa trắng, bùi, thơm ngậy vị truyền thống, năm nay còn có thêm nhiều loại mứt khác như: Mứt quất dẻo rim đường, mứt đậu ngọt dịu, mứt cà chua bi thơm mát, mứt cà rốt... Riêng với mứt dừa, ngoài vị dừa truyền thống có màu trắng, dạng sợi, các “nghệ nhân” làm mứt còn sáng tạo thêm các loại mứt dừa có màu sắc và hương vị khác như mứt vị cà phê, cacao, khoai môn, trà xanh... Đặc biệt, năm nay nhiều địa chỉ bán hàng xuất hiện thêm loại mứt hương vị chanh leo, quất, sầu riêng... Hình dạng mứt cũng đa dạng hơn như mứt dạng sợi, dạng miếng, dạng sâu, viên tròn, viên vuông.

Mặc dù được sản xuất bằng hình thức thủ công, nhưng giá bán cũng không quá cao, từ 110.000 đến 180.000 đồng/kg tùy loại, tùy nguyên liệu, như mứt bí 110.000 đồng/kg; mứt gừng, mứt cà rốt 130.000 đồng/kg; mứt quất, mứt đậu, cà chua bi 150.000 đồng/kg. Các loại mứt dừa giá bán giao động từ 150.000 - 180.000 đồng/kg. Sản phẩm mứt ngoài làm theo các đơn đặt hàng còn đăng tin rao bán hoặc kết nối với các cửa hàng tạp hóa, các quầy hàng hoa quả trên địa bàn Thành phố để tiếp thị sản phẩm. Do mứt “handmade” chỉ để được từ 2 - 3 tuần bảo quản trong tủ lạnh và 7-9 ngày trong nhiệt độ bình thường, nên chủ yếu là bán online và nhận đơn đặt hàng để đảm bảo chất lượng của sản phẩm mứt khi tới tay người tiêu dùng.

Là người có nhiều kinh nghiệm làm các loại mứt “tại gia”, chị Quách Ngọc Quyên, phường Chiềng An (Thành phố) chia sẻ: Trước đây, tôi làm mứt mỗi dịp Tết để phục vụ gia đình và làm quà biếu họ hàng, người thân. Khoảng 6 - 7 năm trở lại đây, thấy nhu cầu mứt tự làm tại nhà tăng, tôi làm số lượng lớn để bán. Ban đầu chủ yếu là người quen đặt, sau đó thương hiệu mứt tự làm của gia đình được nhiều người biết tới, hằng năm, tôi nhận đơn đặt hàng từ cuối tháng 11 âm lịch đến trước Tết một tuần, trung bình mỗi ngày khoảng 10 - 15 kg mứt các loại.

Theo chị Quyên, trong quá trình làm mứt có thể sáng tạo hình dạng, sáng tạo các loại vị, màu sắc khác so với các sản phẩm truyền thống. Thêm nữa, mứt “handmade” không sử dụng chất bảo quản, nguyên liệu và quy trình chế biến đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm nên được người tiêu dùng ưa chuộng. Muốn làm được món mứt ngon, phải cẩn trọng từ khâu chọn nguyên liệu, đơn cử như làm mứt dừa, đối với loại dạng sợi, dạng miếng nên chọn loại dừa xiêm để khi sản phẩm mứt sẽ có độ mềm, dẻo. Còn với dạng dừa viên chọn dừa bánh tẻ non, mứt sẽ có độ giòn vừa mà không bị cứng. Dù sáng tạo nhiều loại mứt, đa dạng mùi vị, màu sắc, hình dạng, nhưng phần lớn khách hàng vẫn chuộng các sản phẩm mứt gừng, mứt dừa truyền thống. Các em nhỏ và các bạn trẻ thì ưa thích các loại mứt có hương vị mới, màu sắc lạ, nên thường đặt mua theo hình thức kết hợp nhiều vị trong một hộp 500gam hoặc hộp 1 kg để thưởng thức hoặc làm quà tặng, quà biếu. Đến thời điểm hiện tại, chị đã xuất cho khách hàng ở Hà Nội và các huyện Sông Mã, Sốp Cộp, Yên Châu, Mường La... khoảng 50 kg mứt dừa viên, 70-80 kg mứt dừa sợi, các loại mứt gừng, mứt đậu, mứt cà rốt mỗi loại hơn 40 kg và 10 - 15kg mỗi loại mứt cà chua bi, mứt quất...

Mứt “handmade” - truyền thống mà sáng tạo, không chỉ đem đến hương vị mới lạ cho ngày Tết cổ truyền, mà còn góp phần tạo thị trường mứt sôi động, thêm sự lựa chọn cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn thực phẩm, người tiêu dùng cũng nên cân nhắc, lựa chọn sản phẩm mứt tự làm ở những địa chỉ uy tín, không để các thực phẩm bẩn, thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng kém chất lượng “mượn danh” hàng “handmade” tiếp cận người tiêu dùng.

      Lê Hạnh (CTV)