Là người thầy, lãnh tụ, nhà tư tưởng vĩ đại của giai cấp vô sản và nhân dân lao động toàn thế giới, Các Mác (Karl Marx) sáng lập ra chủ nghĩa cộng sản khoa học, chính trị học, kinh tế học và triết học Mác xít. Di sản của Các Mác có giá trị trường tồn và sức sống bền vững trong lòng nhân loại tiến bộ và nhân dân Việt Nam.

Các Mác, một trong những nhà tư tưởng vĩ đại trên thế giới.  

Ảnh: Tư Liệu

Các Mác đã sáng lập ra chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, làm cho chủ nghĩa xã hội từ không tưởng trở thành khoa học. Lý luận khoa học của Các Mác - một cương lĩnh chính trị, lý luận có giá trị định hướng thời đại - đi vào phong trào công nhân, trang bị thế giới quan và phương pháp luận khoa học cho giai cấp vô sản và nhân dân lao động thế giới, giúp họ nhận thức thế giới, đi tới cải tạo thế giới.

Những quan điểm của Các Mác về vai trò, sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân đáp ứng được đòi hỏi của lịch sử, dẫn đường cho giai cấp công nhân đấu tranh và xây dựng đội tiên phong của mình là Đảng Cộng sản. Theo Các Mác, Đảng Cộng sản và giai cấp công nhân có mối quan hệ mật thiết bằng sợi dây lợi ích giữa Đảng với giai cấp. Đảng Cộng sản gồm những người kiên quyết nhất, triệt để nhất, nắm rõ điều kiện, tiến trình và kết quả của phong trào vô sản và luôn luôn thúc đẩy phong trào vô sản tiến lên. Đảng Cộng sản ra đời làm cho phong trào công nhân từ trình độ tự phát sang trình độ tự giác.

Từ những điều kiện thực tại của phong trào lịch sử giữa thế kỷ XIX, Các Mác đã chỉ ra một cách rõ ràng thế giới quan mới, chủ nghĩa duy vật triệt để, phép biện chứng về lý luận đấu tranh giai cấp và vai trò cách mạng của giai cấp vô sản, một giai cấp hoàn toàn có khả năng sáng tạo ra xã hội mới. Khẳng định vai trò to lớn, có tính tất yếu nhất thời về mặt lịch sử của sự phát triển một lực lượng sản xuất đồ sộ do giai cấp tư sản tạo ra và nghiên cứu thấu đáo mâu thuẫn cơ bản của lực lượng sản xuất ngày càng mang tính xã hội hóa cao với quan hệ sản xuất dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa, dẫn đến bóc lột công nhân, Các Mác chỉ ra rằng, chính giai cấp tư sản đã rèn vũ khí và tạo ra đội quân sử dụng vũ khí ấy để chống lại nó, đó là những người vô sản. 

Xuất phát từ thực tế, nhận thức rõ quy luật khách quan, Các Mác chỉ rõ sự ra đời hợp quy luật lịch sử của một xã hội mới thay thế xã hội tư bản và động lực của quá trình đó lại chính do chủ nghĩa tư bản tạo ra. Vai trò lịch sử của giai cấp công nhân, như Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản đã khẳng định: Sự sụp đổ của giai cấp tư sản và thắng lợi của giai cấp vô sản đều là tất yếu như nhau.

Các Mác chỉ ra rằng, giai cấp vô sản được giải phóng đồng nghĩa với giải phóng toàn xã hội, giải phóng nhân loại, giải phóng con người với hàm nghĩa “sự phát triển tự do của mỗi người là điều kiện cho sự phát triển tự do của tất cả mọi người”. Đó chính là điểm nhấn rất quan trọng trong tư tưởng của Các Mác về mối quan hệ giai cấp - dân tộc - nhân loại. Vấn đề nằm ở chỗ giai cấp vô sản mỗi nước trước hết phải giành lấy chính quyền, phải tự vươn lên thành giai cấp dân tộc, tức là đại diện cho lợi ích của dân tộc. Nhưng với bản chất quốc tế, giai cấp vô sản còn đại diện cho lợi ích của nhân loại. Đây là biểu hiện sáng ngời của một chủ nghĩa nhân đạo hiện thực, mang bản chất khoa học, cách mạng và nhân văn.

Hơn một thế kỷ trôi qua từ thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917 dưới ánh sáng của chủ nghĩa Mác, nhân loại đã chứng kiến biết bao biến đổi lớn lao và thăng trầm của lịch sử. Không ai có thể phủ nhận vai trò của Liên Xô trong cuộc chiến tranh vĩ đại chống chủ nghĩa phát xít mà ngọn cờ lãnh đạo thuộc về giai cấp công nhân thông qua đội tiên phong là Đảng Cộng sản. Không một thế lực nào có thể xem nhẹ sự phát triển của phong trào giải phóng dân tộc và các phong trào đấu tranh cho hòa bình, dân chủ, tiến bộ của thế giới. Sự thắng lợi của cách mạng Trung Quốc, cách mạng Cuba, cách mạng Việt Nam và một số nước khác chứng tỏ giá trị, sức sống vĩ đại và ý nghĩa vạch thời đại của học thuyết Các Mác.

Nhận thức một cách biện chứng, khoa học về mặt lý luận thì phải hiểu rằng, lịch sử thế giới không bao giờ là một con đường thẳng tắp, bằng phẳng, mà có những khúc quanh. Để xác lập được địa vị của mình, giai cấp tư sản phải mất hai, ba thế kỷ từ khi chủ nghĩa tư bản ra đời vào thế kỷ XV. Cách mạng xã hội chủ nghĩa càng như vậy. Bởi vì cách mạng xã hội chủ nghĩa là cuộc cách mạng toàn diện nhất, sâu sắc nhất, triệt để nhất; thay đổi cả lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất, cả cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.

Thành tựu của cách mạng nước ta trong hơn 90 năm qua kể từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, đặc biệt qua 35 năm đổi mới là nhờ chúng ta biết vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin. Dưới ánh sáng khoa học và cách mạng của học thuyết Các Mác, Đảng ta đã tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, làm sáng tỏ nhận thức về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam phù hợp với thực tiễn của nước ta và xu thế phát triển của thế giới. Bài học lớn đầu tiên của công cuộc đổi mới ở Việt Nam là kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Điều đó chứng tỏ tư tưởng vĩ đại của Các Mác là bất diệt!

(Biên soạn theo ĐCSĐT)