Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường tiền thân là Trung tâm Quan trắc và bảo vệ môi trường tỉnh Sơn La, được thành lập ngày 5/7/2017, trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường.

Suốt 15 năm qua, Trung tâm đã nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ, đặc biệt là chủ động phối hợp với cơ quan quản lý Nhà nước về môi trường cấp tỉnh, cấp huyện tiến hành quan trắc, phân tích chất lượng môi trường, xác định nguyên nhân, nguồn gây ô nhiễm môi trường.

Bà Lê Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, cho biết: Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường (TN&MT) đã triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ về bảo vệ môi trường, góp phần phòng ngừa nguy cơ ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh; đưa ra những cảnh báo sớm các hiện tượng ô nhiễm, mức độ ô nhiễm và các tác động xấu đối với môi trường; thực hiện quan trắc, phân tích, đánh giá chất lượng môi trường phục vụ hoạt động của các đoàn thanh tra, kiểm tra, giám sát về môi trường. Từ đó kịp thời phát hiện hành vi vi phạm về xả chất thải ra môi trường, kiến nghị đề xuất các giải pháp bảo vệ môi trường.

Trung tâm luôn chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, viên chức, nhân viên có trình độ chuyên môn. Về trang thiết bị cơ bản được quan tâm, đầu tư thiết bị quan trắc hiện trường hiện đại, gồm: Máy lấy mẫu khí lưu lượng lớn 121H (KIMOTO), máy lấy mẫu bụi TFIA-2FCDT (STAPLEX), máy lấy mẫu khí HS7; thiết bị định vị vệ tinh (GARMIN), máy đo độ đục PTH092; đầu tư thiết bị trong phòng thí nghiệm gồm: Máy quang phổ tử ngoại khả kiến UV-Vis, máy quang phổ hấp thụ nguyên tử AAS, máy sắc ký khí, máy ly tâm.... Hằng năm, Trung tâm chủ động xây dựng kế hoạch, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các phòng chuyên môn, tham mưu cho Sở TN&MT xây dựng, tổ chức thực hiện và hoàn thành tốt chương trình quan trắc chất lượng môi trường của tỉnh; tư vấn, thực hiện các dịch vụ công về chính sách, công nghệ, đầu tư, thẩm định, nghiên cứu truyền thông và cung ứng các sản phẩm về môi trường theo quy định. Đồng thời, tham gia phối hợp với các cơ quan thực hiện giám định kỹ thuật các hoạt động thanh, kiểm tra, phát hiện các vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh. Thực hiện trợ giúp kỹ thuật, cung cấp thông tin cho các tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư thực hiện phản biện, giám sát xã hội với các chương trình, dự án, đề án có nội dung liên quan đến yếu tố môi trường cần bảo vệ và phát triển bền vững.

Từ đầu năm đến nay, Trung tâm đã tham mưu cho Sở TN&MT trình UBND tỉnh phê duyệt và triển khai quan trắc môi trường tỉnh Sơn La năm 2022 đảm bảo tiến độ, chất lượng nhằm cung cấp kịp thời thông tin phục vụ đánh giá hiện trạng, diễn biến chất lượng môi trường thông qua chương trình quan trắc hằng năm theo thời gian, không gian; cảnh báo sớm các hiện tượng ô nhiễm, mức độ ô nhiễm và các tác động xấu đến môi trường. Phối hợp tham mưu cho Sở trình UBND tỉnh phê duyệt chương trình quan trắc môi trường tỉnh giai đoạn 2023-2025; thực hiện giám sát, kiểm tra, nghiệm thu việc quản lý vận hành nhà máy xử lý chất thải rắn Thành phố; tham gia các đoàn thanh tra, kiểm tra theo yêu cầu của các cấp có thẩm quyền về lĩnh vực quan trắc, phân tích chất lượng môi trường khi có nhiệm vụ phát sinh theo chỉ đạo; rà soát chỉnh sửa, bổ sung trang thiết bị chuyên dụng theo tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy móc.

Công tác tư vấn dịch vụ môi trường cũng được triển khai, thực hiện hiệu quả. Đến 30/11/2022, Trung tâm đã lấy mẫu và phân tích 3.454 mẫu các dự án quan trắc định kỳ, các dự án tư vấn môi trường, mẫu phân tích phục vụ các đoàn thanh kiểm tra (mẫu khí, mẫu nước mặt, mẫu nước thải công nghiệp, nước thải sinh hoạt, nước thải y tế...); đã ký hợp đồng và thực hiện lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) cho 8 dự án, trong đó đã hoàn thành 4 dự án; lập hồ sơ đề nghị cấp giấy phép môi trường cho 9 dự án; đã và đang thực hiện dịch vụ lập báo cáo quan trắc chất lượng môi trường cho gần 100 dự án...

Ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Trung tâm Quan trắc TN&MT, đánh giá: Ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận tổ chức, cá nhân trong một số lĩnh vực chế biến nông sản, chăn nuôi, quản lý thu gom chất thải nông thôn... chưa đáp ứng được yêu cầu và tuân thủ theo quy định pháp luật... Tại một số nơi và một số thời điểm vẫn còn hiện tượng xả chất thải, nước thải chưa qua xử lý đạt tiêu chuẩn ra môi trường gây ô nhiễm môi trường không khí và môi trường nước; một số điểm còn xảy ra tình trạng ô nhiễm môi trường cục bộ.

Các vấn đề ô nhiễm môi trường ngày càng đặt ra những áp lực lớn cho cơ quan quản lý Nhà nước về bảo vệ môi trường. Do đó, Trung tâm Quan trắc TN&MT tập trung triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ chính trị về bảo vệ môi trường, đảm bảo chất lượng, tiến độ và đúng quy trình kỹ thuật theo quy định; đầu tư bổ sung trang thiết bị phân tích môi trường và tăng cường năng lực về nhân sự để đảm bảo kịp thời quan trắc, đánh giá chất lượng môi trường; tăng cường tổ chức đào tạo, tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ cho viên chức và người lao động theo hướng chuyên môn hóa sâu... q

Bài, ảnh: Minh Thu