Thực hiện chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), huyện Yên Châu đã tuyên truyền, hỗ trợ xây dựng, hoàn thiện hồ sơ và tổ chức đánh giá xếp loại OCOP cấp huyện, lựa chọn sản phẩm dự thi đánh giá và xếp hạng sản phẩm cấp tỉnh; góp phần nâng cao giá trị các sản phẩm đặc trưng, xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường và tạo đà cho ngành nông nghiệp địa phương phát triển bền vững.

Gian hàng trưng bày các sản phẩm OCOP của huyện Yên Châu. 

Từ lâu, huyện Yên Châu nổi tiếng với sản phẩm chuối. Ngoài bán quả tươi, việc chế biến những sản phẩm từ quả chuối được chú trọng, góp phần nâng cao giá trị kinh tế và xây dựng thương hiệu chuối Yên Châu. Sau khi học tập kinh nghiệm ở nhiều nơi, cơ sở sản xuất Thành Công, tiểu khu 6, thị trấn Yên Châu, đã sản xuất chuối sấy giòn, với nguyên liệu từ chuối của địa phương.

Triển khai chương trình OCOP, cơ sở sản xuất Thành Công đã đăng ký tham gia và được hỗ trợ thiết kế nhãn hiệu, mẫu mã, bao bì đóng gói sản phẩm, quảng bá giới thiệu sản phẩm, vì thế sản phẩm chuối sấy giòn của cơ sở được nhiều nơi, nhiều người biết đến và đặt hàng. Trung bình mỗi ngày, cơ sở sản xuất được khoảng 30kg chuối sấy giòn; sản phẩm được tiêu thụ tại các huyện, thành phố trong tỉnh và các siêu thị, nhà phân phối lớn khác tại các tỉnh miền xuôi, như: Hà Nội; Hòa Bình, Hải Dương...

Ông Nguyễn Xuân Chiến, chủ cơ sở sản xuất Thành Công, cho biết: Sau khi được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh, thị trường tiêu thụ thuận lợi và mở rộng hơn. Trung bình mỗi năm, cơ sở sản xuất và cung cấp ra thị trường trên 6 tấn chuối sấy giòn với giá 80.000 đồng/kg, thu về trên 480 triệu đồng.

Sản phẩm "Tỏi đen Châu Yên" được người dân ưa chuộng.

Những năm gần đây, thương hiệu tỏi Yên Châu được người tiêu dùng ưa thích. Từ nguồn tỏi sạch của địa phương, năm 2018, HTX Tây Bắc, tiểu khu 4, thị trấn Yên Châu, đã nghiên cứu thành công cách lên men tỏi đen áp dụng công nghệ Nhật Bản. Chị Nguyễn Thị Yến Linh, Giám đốc HTX, chia sẻ: Tham gia chương trình OCOP, HTX được các ngành chức năng của huyện hỗ trợ xây dựng thương hiệu, hoàn thiện hồ sơ đăng ký tham gia chương trình. Năm 2019, sản phẩm “Tỏi đen Châu Yên” của HTX được UBND huyện chứng nhận đạt giải A trong chương trình “Mỗi xã một sản phẩm OCOP”. Đến năm 2020, sản phẩm được đánh giá, phân hạng OCOP 3 sao cấp tỉnh. Đây là động lực để HTX tiếp tục sản xuất ra sản phẩm tỏi đen giàu chất dinh dưỡng đến với người tiêu dùng.

Thương hiệu “Tỏi đen Châu Yên” của HTX Tây Bắc đã được quảng bá rộng rãi và bán trên các trang mạng xã hội và các cửa hàng phân phối, các điểm du lịch trong và ngoài tỉnh với giá bán 600.000 đồng/kg. Trung bình mỗi 1 tháng, HTX sản xuất và tiêu thụ 3 tấn tỏi đen, chủ yếu xuất bán tại các thị trường: Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ, Hải Phòng, Thanh Hóa... Doanh thu mỗi năm đạt từ 2,5-3 tỷ đồng, tạo việc làm cho 6 lao động địa phương với mức thu nhập từ 5 triệu đồng/tháng trở lên.

Nâng cao giá trị các sản phẩm đặc trưng của địa phương tham gia chương trình OCOP, huyện Yên Châu đã chỉ đạo các đơn vị liên quan đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, hướng dẫn và hỗ trợ các cơ sở sản xuất tham gia; kết nối với các đơn vị cấp tỉnh hỗ trợ tập huấn kiến thức và kỹ năng tham gia chương trình; thường xuyên tổ chức các buổi khảo sát thực tế quá trình sản xuất và hướng dẫn trực tiếp tại từng cơ sở; tiến hành hỗ trợ cho các sản phẩm, ý tưởng có tiềm năng; khuyến khích và tạo mọi điều kiện cho các chủ thể đầu tư mở rộng quy mô, đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến vào quá trình sản xuất.

Trà hoa đu đủ đực Yên Châu phấn đấu sản phẩm OCOP năm 2022.    

Đồng thời, tích cực đồng hành với các chủ thể trong xây dựng thương hiệu cũng như suốt quá trình hoàn thiện hồ sơ đăng ký tham gia chương trình OCOP; hỗ trợ xây dựng website quảng bá, tổ chức hoạt động xúc tiến thương mại, tăng cường tham gia các hội chợ triển lãm, giới thiệu sản phẩm. Qua 4 năm thực hiện, có gần 40 ý tưởng sản phẩm của các chủ thể đăng ký tham gia chương trình. Huyện Yên Châu đã lựa chọn các sản phẩm trên nền tảng các ý tưởng đó để hoàn thiện hồ sơ gửi tham gia đánh giá phân hạng cấp tỉnh. Đến nay, toàn huyện đã có 5 sản phẩm đạt hạng 3 sao (chuối sấy giòn, xoài sấy dẻo, tỏi đen Châu Yên, tinh bột nghệ vàng Thược Mai, rượu chuối) và 1 sản phẩm đạt 4 sao (chuối sấy dẻo).

Ông Lại Hữu Hưng, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Yên Châu, cho biết: Đến nay, nhiều bà con nông dân, các đơn vị doanh nghiệp, HTX ngày càng chú trọng đến việc nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp, dần xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường và tìm hiểu để đưa lên các sàn giao dịch thương mại điện tử. Năm 2022, huyện Yên Châu tiếp tục phấn đấu có thêm 3 sản phẩm OCOP cấp tỉnh, gồm: Trà hoa đu đủ đực Tây Bắc, chuối sấy dẻo bằng năng lượng mặt trời, miến dong sạch Hải Bình.

Từ những thành công đạt được trong triển khai chương trình OCOP, nhiều sản phẩm truyền thống, sản phẩm thế mạnh của địa phương đang được hoàn thiện theo quy chuẩn; một số sản phẩm tạo được vị thế trên thị trường. Đây là tiền đề vững chắc để chương trình trở thành hướng đi hiệu quả trong phát triển nông nghiệp, nông thôn của huyện trong thời gian tới.