Sau 2 tháng chuyên án truy bắt, tiêu diệt 2 đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm về ma túy là Nguyễn Thanh Tuân và Nguyễn Văn Thuận ở bản Tà Dê, xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ kết thúc, chúng tôi trở lại Tà Dê để ghi nhận về cuộc sống mới của người dân nơi đây.

Bình yên đã trở lại với bản Tà Dê.

Đêm ngủ lại ở bản Tà Dê, bên bếp lửa hồng, cả nhà anh Giàng A Thào quây quần kể lại những câu chuyện ở điểm nóng ma túy và biết bao chuyện về cuộc sống nơi đây. Tôi tỉnh giấc lúc 6 giờ sáng, sương mờ vẫn bao phủ trên khắp triền đồi, trong ngôi nhà gỗ 3 gian, gần với khu đất trước kia được đối tượng Nguyễn Thanh Tuân từng xây dựng “Boong ke” ma túy, anh Giàng A Thào và vợ đang chuẩn bị công việc cho một ngày mới. Nhanh tay bó những bó cỏ để chở lên nương cho trâu bò ăn, anh Thào phấn khởi nói: Nhà báo ngủ ngon không? Trước kia phải khi nào trời thật sáng, vợ chồng tôi mới dám dậy để cắt cỏ cho gia súc ăn, vì bãi cỏ nằm ngay cạnh nhà đối tượng Nguyễn Thanh Tuân, hễ thấy có người là chúng cho đàn em xách súng ra bắn thị uy. Không chỉ gia đình tôi, mà người dân trong bản chẳng mấy ai dám đi qua khu vực này khi trời chưa sáng. Chỉ tay về con đường nơi đang có một tốp người dân đi làm nương, anh Thào tiếp lời: Từ khi lực lượng chức năng thực hiện chuyên án thành công, bà con trong bản phấn khởi lắm, nỗi ám ảnh tiếng súng nổ và những lần giáp mặt với tên trùm ma túy và các tay chân đã không còn nữa, thay vào đó là tiếng người dân cười nói vui vẻ, cuộc sống bình yên đã trở lại.

Chia tay vợ chồng anh Giàng A Thào, chúng tôi tìm gặp anh Giàng A Dê, Bí thư Chi bộ bản Tà Dê, anh Dê cho biết: Tà Dê là bản 100% đồng bào dân tộc Mông sinh sống, bản có 102 hộ với 650 khẩu, trong đó, 7 gia đình có người đang thụ án về ma túy, nhiều gia đình cả 2 vợ chồng đều bị bắt vì tội buôn bán trái phép ma túy, cơn bão ma túy để lại biết bao hệ lụy đau thương, nhiều người bố, người mẹ mất con, nhiều đứa trẻ mất cả cha lẫn mẹ. Song bức tranh cuộc sống của người dân nơi đây bây giờ đã yên bình vốn có như bao bản làng khác.

Cán bộ huyện Vân Hồ, xã Lóng Luông tuyên truyền pháp luật tại bản Tà Dê.

Anh Giàng A Dê đưa chúng tôi đi thăm các gia đình khác trong bản, trên con đường mới được tu sửa vào bản, những phụ nữ người Mông tập trung thành từng nhóm 5, 7 người, vừa địu con vừa cùng nhau đan áo, thêu thùa, nói cười vui vẻ. Những đứa trẻ với váy áo sặc sỡ cùng nhau đến trường. Vào thăm ngôi nhà “Đại đoàn kết” vừa được huyện Vân Hồ xây tặng vào năm 2017 của bà Sồng Thị Dụ. Bà Dụ trông già hơn tuổi 60, vì những vất vả trong cuộc sống. Ánh mắt đượm buồn khi tôi hỏi chuyện, bà Dụ kể: Cuộc sống của gia đình tôi rất khó khăn, bởi con trai và con dâu tôi nghe theo lời dụ dỗ của kẻ xấu, vận chuyển thuê trái phép ma túy nên bị bắt. Tôi tuổi cao sức yếu, giờ lại phải nuôi thêm 3 đứa cháu, đứa lớn nhất chỉ mới 10 tuổi, chưa biết phụ giúp việc làm nương nên cuộc sống khó khăn, tôi sẽ cố gắng để nuôi dạy các cháu, động viên chúng đi học đầy đủ. Cạnh nhà bà Dụ là gia đình chị Sồng Thị Sông, nở nụ cười tươi, chị Sông nói: Cuộc sống giờ đã bình yên hơn nhiều, người dân trong bản giờ mong được Nhà nước tiếp tục quan tâm tạo điều kiện để phát triển sản xuất, ổn định đời sống.

Nhắc đến tên bản Lũng Xá và Tà Dê của xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ, nhiều người nghĩ ngay đến thủ phủ của ma túy. Các đối tượng có lệnh truy nã đặc biệt, chủ yếu là tội phạm ma túy ở nơi khác đã lẩn trốn về đây để tiếp tục buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy và chống đối khi lực lượng chức năng phát hiện, gây mất an ninh trật tự tại địa phương. Với địa hình hiểm chở, 2 bản Lũng Xá, Tà Dê tiếp giáp với 3 xã trọng điểm về ma túy là: Hang Kia, Pà Cò, Cun Pheo của huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình và chỉ nằm cách biên giới hơn 6 km. Lợi dụng những điểm này, 2 đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm về ma túy là Nguyễn Thanh Tuân và Nguyễn Văn Thuận đã chọn bản Tà Dê làm sào huyệt, chúng đã xây dựng đường dây mua bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn từ bên kia biên giới vào nội địa rồi chuyển đi các địa phương trong nước và nước ngoài tiêu thụ. 

Người dân trong bản Tà Dê có nguồn thu chủ yếu từ cây ngô và một số loại cây ăn quả nên thu nhập thấp, đời sống khó khăn, kẻ xấu đã lợi dụng điều đó lôi kéo người dân buôn bán ma túy với lợi nhuận siêu khủng. Nhiều hộ dân bỏ hoang ruộng nương hoặc bán cho người khác để đi buôn ma túy hoặc vận chuyển ma túy thuê. Việc làm sai trái này làm cho nhiều người trong bản vướng vào vòng lao lý. Hơn thế, hệ lụy để lại cho người thân trong gia đình khi đất sản xuất không còn khiến đời sống lao đao.

Anh Sồng A Tồng, Trưởng bản Tà Dê, nói với chúng tôi: “Cơn bão ma túy” đã gieo rắc biết bao khổ đau xuống bản làng, nhiều hộ gia đình tan nát, cha mất con, vợ mất chồng, cả nhà vướng vào vòng lao lý. Điển hình, như hoàn cảnh thương tâm của gia đình Tráng A Chứ. Khi bố mẹ bị bắt vì buôn bán ma túy, Chứ mới 14 tuổi, em trai hơn hai tuổi, còn chưa nói sõi. Người chú là Tráng A Tòng phải mang hai anh em về nuôi. Năm 2014, người chú đứng lên cưới vợ cho Chứ, khi đó chưa đầy 17 tuổi, vợ mới 16, dù biết chưa đủ tuổi kết hôn. Cuộc sống của những “đứa trẻ” chưa đủ lớn, chập chững vào đời, còn bố, còn mẹ mà chẳng khác gì “mồ côi”.  

Tuyến đường vào bản Tà Dê.

Mặc dù 2 đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm về ma túy là Nguyễn Thanh Tuân và Nguyễn Văn Thuận đã bị tiêu diệt, nhưng xã Lóng Luông nói chung và 2 bản Lũng Xá, Tà Dê nói riêng vẫn là địa bàn phức tạp về tội phạm ma túy. Theo thông tin từ các lực lượng chức năng, xã Lóng Luông hiện vẫn còn 31 đối tượng truy nã về tội ma túy đang lẩn trốn, 135 người nghiện ma túy, 72 đối tượng đã thi hành án tại các trại cải tạo. Công tác đấu tranh phòng chống ma túy ở địa bàn này vẫn còn nhiều việc phải làm, nhiều ngôi nhà kiên cố khang trang trong bản Tà Dê đều lắp camera theo dõi, có hệ thống cảnh báo xâm nhập nên việc tiếp cận để thực hiện công tác tuyên truyền vận động còn khó khăn.

Được biết, hiện Công an huyện Vân Hồ vẫn duy trì ở khu vực này một tổ công tác, thường xuyên phối hợp cơ sở tuyên truyền, vận động người dân chấp hành tốt chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đồng thời, nắm bắt tâm tư tình tình cảm của bà con, đề xuất với tỉnh, huyện về chăm lo giải quyết những vấn đề thiết yếu, như: Nước sinh hoạt, đất sản xuất, việc học tập của trẻ em. Là một trong những cán bộ được cử vào Tà Dê tiếp tục thực hiện công tác bám địa bàn, ổn định tư tưởng nhân dân sau khi chuyên án kết thúc, tuyên truyền vận động các đối tượng truy nã ra đầu thú, Trung úy Đinh Trung Đức, cán bộ Công an huyện Vân Hồ, chia sẻ: Chúng tôi sẽ tiếp tục bám trụ cùng với cấp ủy, chính quyền bản tạo dựng niềm tin đối với người dân, tiếp tục tuyên truyền, vận động bà con phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng trong công tác đấu tranh với tội phạm ma túy, mang lại cuộc sống yên bình cho người dân.

Điểm nóng ma túy Tà Dê đã hạ nhiệt, nhưng câu chuyện phòng, chống ma túy ở bản Lũng Xá, Tà Dê sẽ vẫn còn tiếp tục, không thể trong ngày một, ngày hai... cần một giải pháp toàn diện và thích hợp để người dân nơi đây thoát vĩnh viễn ra khỏi hiểm họa ma túy, yên tâm lao động sản xuất, xây dựng cuộc sống mới trên chính quê hương của họ.       

(Còn nữa)