Phát biểu tại phiên thảo luận, các đại biểu đều đánh giá cao những kết quả đạt được trên mọi lĩnh vực của nền kinh tế - xã hội năm 2018 và khẳng định, kinh tế đang phát triển đúng hướng, chuyển biến rõ nét hơn giai đoạn trước.

Tiếp tục ngày làm việc thứ 2, sáng 3/10, Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII làm việc tại Hội trường, thảo luận Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2018, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2019. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc điều hành phiên họp.

Dự kiến, năm 2018 sẽ đạt và vượt toàn bộ 12 chỉ tiêu kế hoạch

Tờ trình của Ban Cán sự đảng Chính phủ về tình hình kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2018; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2019 do Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trình bày ngày 2/10 đã nêu rõ, trong bối cảnh trong nước và quốc tế có nhiều biến động, thời cơ thuận lợi và khó khăn thách thức đan xen. Tốc độ tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm đạt 6,98%, cả năm dự kiến đạt 6,7%. Dự kiến, năm 2018 sẽ đạt và vượt toàn bộ 12 chỉ tiêu kế hoạch đề ra, trong đó có 8 chỉ tiêu vượt kế hoạch. Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, cải cách hành chính, phòng chống tham nhũng, lãng phí đạt nhiều kết quả quan trọng. Quốc phòng, an ninh được tăng cường; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; đối ngoại và hội nhập quốc tế được đẩy mạnh; vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao. 

Chính phủ xác định mục tiêu tổng quát phát triển KT-XH cho năm 2019 là tiếp tục củng cố nền tảng vĩ mô, kiểm soát lạm phát, nâng cao năng lực nội tại và tính tự chủ của nền kinh tế; tập trung cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng.

Đồng thời, đẩy mạnh, tạo chuyển biến thực chất hơn trong thực hiện các đột phá chiến lược, cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; quyết liệt đổi mới sáng tạo, ứng dụng KHCN và tận dụng hiệu quả CMCN 4.0.

Đẩy mạnh cải cách hành chính, cải cách tư pháp, tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế; quyết liệt phòng chống tham nhũng, lãng phí; xây dựng bộ máy liêm chính, hành động, phục vụ...

Kết quả của sự nỗ lực, cố gắng

Phát biểu tại phiên thảo luận, các đại biểu đều đánh giá cao những kết quả đạt được trên mọi lĩnh vực thời gian qua. Theo các đại biểu, với kết quả đạt được của năm bản lề 2018, tình hình đất nước trên các lĩnh vực trong 3 năm 2016 - 2018 phát triển đúng hướng, chuyển biến rõ nét hơn giai đoạn trước. Bí thư Tỉnh ủy Quảng Bình Hoàng Đăng Quang nhấn mạnh, đây là kết quả của sự nỗ lực, cố gắng của cả hệ thống chính trị, sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn của Bộ Chính trị, Chính phủ, các cấp, các ngành, đặc biệt là Chính phủ đã thể hiện tinh thần quyết liệt, đổi mới, sâu sát, quan tâm đến các địa phương, đặc biệt là các địa bàn khó khăn…

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Bình Hoàng Đăng Quang phân tích, độ mở nền kinh tế khá lớn, thể hiện rõ chỉ tiêu kim ngạch xuất nhập khẩu hàng năm và dự ước năm 2018 tăng khá cao. Thị trường xuất khẩu mở rộng 200 quốc gia và lãnh thổ. Độ mở nền kinh tế khá lớn và thể hiện đường lối đối ngoại của Đảng được tăng cường. Thu ngân sách chuyển dịch theo hướng tích cực. Nổi bật là thu nội địa tăng khá, chiếm 82% tổng thu cân đối ngân sách nhà nước. Đây là cố gắng lớn trong điều hành ngân sách đầu nhiệm kỳ đến nay. Dự ước năm 2018 bội chi ngân sách nhà nước ước khoảng 3,67% GDP, thấp hơn mục tiêu đề ra là 3,7% cho thấy điều hành thu chi ngân sách là khá chặt chẽ và bội chi ngân sách giảm dần hàng năm. Năm 2016 là 5,52% GDP, hiện nay 3,67% GDP thể hiện rất tiến bộ”.

Đồng quan điểm với đại biểu Hoàng Đăng Quang, đại biểu Lê Đình Sơn, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh cho rằng, bức tranh kinh tế- xã hội năm 2018 đầy thuyết phục, cao hơn năm 2017 trong một số chỉ tiêu. Điều này rất đáng mừng, nhất là trong điều kiện khách quan, chủ quan còn đầy thách thức chứ không đơn giản. Tốc độ tăng trưởng đến 9 tháng là 6,98% và dự kiến cả năm là 6,7-6,8%. Đây là con số ấn tượng, đặc biệt trong quá trình đánh giá thì đây là những con số tăng trưởng bền vững, bởi vì nó gắn với sản xuất kinh doanh và tăng trưởng gia tăng.

Cần giải pháp đột phá để vượt qua “bẫy thu nhập trung bình”

Các đại biểu cho rằng, bối cảnh tình hình trong nước, quốc tế thời gian tới còn nhiều biến động, khó lường, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tác động trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế và ổn định xã hội của nước ta. Vì vậy, không chỉ nên có các dự báo lạc quan, mầu hồng, mà cần dự báo đúng môi trường chiến lược, đánh giá đúng tình hình để có những quyết sách phù hợp, từ đó đạt được các mục tiêu trong năm nay, năm 2019 cũng như đến năm 2020.

Đại biểu Bế Xuân Trường, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho rằng, chúng ta đang thực hiện tái cấu trúc nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, sức cạnh tranh của nền kinh tế gắn với thực hiện 3 đột phá chiến lược. Trong đó, thể chế là quan trọng nhất, làm sao để huy động được nguồn lực trong và ngoài nước cho phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Cũng là cơ chế, làm sao thu hút được người tài, phát huy được người tài. Đây là vấn đề cả xã hội rất quan tâm, để làm sao nền kinh tế đất nước bứt phá lên.

Theo đồng chí Bế Xuân Trường, để vượt qua bẫy thu nhập trung bình cần có sự đột phá. Vấn đề cốt tử nhất là tập trung ưu tiên đầu tư một số lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao. Chỉ có công nghệ cao, ứng dụng công nghệ cao mới tạo ra năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh. Quan trọng nhất là phải làm sao nghiên cứu, làm chủ được thiết kế, làm chủ được công nghệ lõi, làm chủ được kỹ thuật để bứt phá. Vừa qua, trong nông nghiệp, công nghiệp, các nhà khoa học, các viện đã nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, kỹ thuật cho người dân ứng dụng vào sản xuất, tạo ra năng suất, chất lượng cao và hàng hóa của Việt Nam đã xuất khẩu được tới một số nước, đây là những điểm rất sáng.

Quốc hội cần sớm sửa đổi một số Luật

Nhất trí với các chỉ tiêu, mục tiêu, giải pháp mà Báo cáo của Ban Cán sự Đảng Chính phủ đã chỉ ra, các đại biểu đề nghị Trung ương cần đánh giá giữa nhiệm kỳ khóa XII, trong đó tập trung đánh giá toàn diện, sâu sắc một số chủ trương lớn như việc thực hiện 3 đột phá chiến lược, tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng... làm rõ những việc đã làm được, chưa làm được để từ đó rút kinh nghiệm cho thời gian còn lại của nhiệm kỳ, đồng thời có cơ sở cho Đại hội XIII sắp tới. Đại biểu đề nghị Chính phủ, Quốc hội cần sớm sửa đổi một số luật như Luật Đầu tư công, Luật Đất đai (sửa đổi); Bộ Tài chính tiếp tục hướng dẫn chi tiết, cụ thể việc xử lý các loại tài sản công, để khơi thông cho các địa phương, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các nhà đầu tư. Cùng với đó, cần tập trung nâng cao chất lượng công tác thẩm định, đánh giá tác động môi trường.

Theo đồng chí Nguyễn Đắc Vinh, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An, chúng ta cần sớm sửa đổi Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư công làm chậm quá trình giải ngân. Tiếp đó là khâu đột phá về kết cấu hạ tầng, trước tiên hoàn thiện hệ tầng giao thông nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu chúng ta không tập trung nguồn lực cũng như không có biện pháp tháo gỡ chính sách thì các dự án giao thông chậm triển khai. Đề nghị ngân sách nhà nước nên tập trung nhiều hơn cho giao thông. Vì có hạ tầng  giao thông tốt thì kinh tế phát triển. Do đó, cần sớm hoàn thiện các quy định liên quan đến BOT, BT để huy động nguồn vốn xã hội để đầu tư. “Với điều kiện khó khăn như này nếu vướng mắc cơ chế BOT, BT thì khó cho đầu tư các hạ tầng”- Đại biểu Nguyễn Đắc Vinh nói.

Tại phiên thảo luận, các đại biểu cũng đề nghị cần coi trọng và tiếp tục đầu tư phát triển nông nghiệp để nông nghiệp là bệ đỡ, là động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế tăng trưởng là vấn đề được nhiều đại biểu đề cập. Các ý kiến đề nghị tiếp tục đẩy mạnh thực hiện cơ cấu lại ngành, vùng sản xuất nông nghiệp theo 3 trục sản phẩm gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và xây dựng nông thôn mới. Phát triển, mở rộng sản xuất, theo hướng khai thác tối đa lợi thế, tiềm năng của từng vùng, miền, địa phương, phù hợp với nhu cầu của thị trường trong và ngoài nước, đảm bảo an toàn thực phẩm, thích ứng với biến đổi khí hậu và gắn kết chặt chẽ với công nghiệp chế biến, nhất là chế biến sâu để hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn phục vụ xuất khẩu…./.