Với sự quan tâm hỗ trợ của tỉnh, huyện, trực tiếp là Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm thủy sản tỉnh Sơn La, năm 2011, một số hộ nông dân bản Ta Niết, xã Chiềng Hắc (Mộc Châu) đã thành lập tổ hợp tác sản xuất rau an toàn Ta Niết và đến năm 2016, thành lập HTX với 10 thành viên, quy mô 3,6 ha. Do chú trọng sản xuất rau an toàn theo quy trình VietGAP, HTX trở thành địa chỉ tin cậy đối với nhiều người tiêu dùng, không chỉ được tiêu thụ trong tỉnh mà sản phẩm còn có mặt tại các hệ thống siêu thị lớn ở Hà Nội, như: AOE, Metro...

Thành viên HTX rau an toàn Ta Niết, xã Chiềng Hắc thâm canh rau trong nhà nilon.

Dẫn chúng tôi thăm vườn cà chua trái vụ được trồng trong nhà nilon, ông Nguyễn Văn Duyến, Giám đốc HTX cho biết: Trước đây, các hộ nông dân ở Ta Niết trồng rau mang tính tự phát, không chú trọng vấn đề chất lượng và đầu ra, nên sản phẩm khó bán, giá lại rẻ. Năm 2010, đoàn cán bộ của Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm thủy sản tỉnh đến bản khảo sát, sau đó tuyên truyền, hướng dẫn chúng tôi thành lập tổ hợp tác, rồi thành lập HTX sản xuất rau theo quy trình VietGAP. Mặc dù mới áp dụng cách làm mới, nhưng chúng tôi thấy yên tâm vì được tỉnh, huyện quan tâm hỗ trợ xây dựng liên sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị ổn định, bền vững.

Trong quá trình sản xuất, HTX được huyện hỗ trợ nhà nilon với diện tích 2.000 m², 60 rành đựng sản phẩm, 2 bàn sơ chế, 2 giá đựng rau, 1 xe đẩy với tổng giá trị hằng trăm triệu đồng. Ngoài ra, còn hỗ trợ kinh phí tham gia các gian hàng giới thiệu sản phẩm tại các siêu thị ở Hà Nội. Cán bộ Chi cục thường xuyên hướng dẫn sản xuất theo đúng quy trình, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; giám sát, kiểm tra, xác nhận chất lượng sản phẩm. Chi cục đã hỗ trợ 2 lần hoàn thiện các thủ tục để được chứng nhận, gia hạn chứng nhận VietGAP cho HTX; cấp tem miễn phí truy xuất được nguồn gốc, mã số từng hộ thành viên. Ngoài ra, còn lựa chọn giới thiệu HTX với Dự án cải thiện liên kết giữa thị trường và người sản xuất rau vùng Tây Bắc Việt Nam do Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Australia (ACIAR) tài trợ, hỗ trợ về kỹ thuật, khâu tổ chức sản xuất, kiểm tra chất lượng an toàn thực phẩm, quảng bá sản phẩm, kết nối thị trường.

Các hộ thành viên HTX đều tuân thủ theo quy trình VietGAP ngay từ khâu chọn đất canh tác, chọn giống, nước tưới, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thu hoạch, sơ chế, đóng gói... Mỗi hộ sản xuất đều có sổ nhật ký ghi rõ nguồn giống, ngày gieo trồng, bón phân, phun thuốc bảo vệ thực vật và chỉ được phép sử dụng các loại trong danh mục cho phép, đảm bảo thời gian cách ly. Mỗi tháng, cán bộ quản lý chất lượng kiểm tra 2-3 lần. HTX thành lập Ban kiểm soát kiểm tra mỗi tháng 1 lần đồng ruộng và 2 lần đối với nhật ký sản xuất của các hộ. Mỗi lô hàng xuất bán đều ghi mã số của từng hộ gia đình lên sản phẩm để truy xuất nguồn gốc khi cần thiết, tránh tình trạng trà trộn rau không bảo đảm chất lượng, gắn với trách nhiệm chủ hàng trong trường hợp xảy ra chất lượng rau mất an toàn sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật...

Giám đốc HTX Nguyễn Văn Duyến chia sẻ thêm: Mộc Châu có điều kiện đất đai, khí hậu mát mẻ, có độ chênh lệch lớn về nhiệt độ giữa ngày và đêm. Các hộ thành viên HTX rau an toàn Ta Niết đã tích cực áp dụng kỹ thuật, đầu tư thâm canh sản xuất rau trái vụ quanh năm, nên được giá cao. Chẳng hạn, giá rau cải mèo bán tại vườn khi chính vụ chỉ 3.000 - 4.000 đồng/kg, nhưng thời điểm tháng 5, 6, có giá là 12.000 đồng/kg. Nhờ sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP, lại có thị trường đầu ra, nên rau trồng đến đâu được tiêu thụ hết đến đó. Năm nay, thời tiết không thuận lợi nhưng bình quân cũng đạt 400 triệu đồng/năm, các năm thuận lợi thì đạt trên 500 triệu đồng ha, trừ chi phí còn lãi 2/3.

Sản xuất hướng đến bảo vệ sức khỏe người tiều dùng và thân thiện với môi trường, HTX rau an toàn Ta Niết hiện là 1 trong 61 chuỗi sản xuất, cung ứng, tiêu thụ nông sản, thủy sản an toàn của tỉnh có mặt ở nhiều thị trường trong tỉnh, trong nước và xuất khẩu, được người tiêu dùng tin tưởng, đón nhận.