Quy mô của nền kinh tế số ngày càng tăng lên mạnh mẽ, từ năm 2016 chiếm chưa đầy 4% nền kinh tế toàn cầu, đến 2020 dự kiến chiếm 40%, tăng đến 10 lần - tốc độ tăng nhanh chóng.

Phát biểu khai mạc, TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho rằng, các nền kinh tế trên toàn thế giới hiện nay đang được dẫn dắt bởi công nghệ số, nên đây là ưu tiên phát triển hàng đầu của các quốc gia, không riêng gì Việt Nam.

Theo báo cáo của Google và Temasek, tăng trưởng của nền kinh tế số khu vực ASEAN năm 2017 đã có tốc độ đột phá, tỷ lệ tăng trưởng hàng năm đạt 27%/năm và đạt mốc 50 tỷ USD, chiếm khoảng 2% GDP của khu vực; dự kiến sẽ đạt 6% GDP vào năm 2025. Đóng góp vào sự tăng trưởng này là các ngành như du lịch trực tuyến, thương mại điện tử, phương tiện truyền thông và giải trí trực tuyến, đặt xe trực tuyến...

Vì thế, ông Vũ Tiến Lộc cho hay, Việt Nam đang được đánh giá là một trong những quốc gia có tiềm năng lớn để phát triển nền kinh tế số. Tại Việt Nam, xu thế “số hóa” đã xuất hiện ở hầu hết mọi lĩnh vực, từ thương mại, thanh toán cho đến giao thông, giáo dục, y tế…

Mặc dù vậy, ông Vũ Tiến Lộc vẫn cho rằng, tuy có tiềm năng nhưng mức độ phát triển còn hạn chế; hiện tỷ trọng thương mại điện tử mới chiếm 3,6% doanh số thị trường bán lẻ của Việt Nam, trong khi tỷ trọng này tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương có mức trung bình là 14,5%.

Nói về tác động của nền kinh tế số tới hoạt động của doanh nghiệp, ông Bùi Thế Duy - Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, các doanh nghiệp không thể bỏ qua cơ hội phát triển từ việc tận dụng công nghệ số.

Thứ trưởng Bùi Thế Duy đã chia sẻ về thành công của một doanh nghiệp khi ứng dụng công nghệ số, đó là một doanh nghiệp chế biến thực phẩm tại TP.Hồ Chí Minh khi mạnh dạn đầu tư dây chuyền sản xuất công nghệ đóng gói, đóng hộp, giúp doanh nghiệp này giảm được số nhân công, chi phí và giờ làm, từ 20 nhân công xuống còn 2 người vận hành máy. Sắp tới đây, doanh nghiệp này còn tiếp tục đầu tư dây chuyền dập hàng, mới năng suất tương đương hàng trăm công nhân.

Theo nhận định của các chuyên gia tại diễn đàn, nền kinh tế số với những mô hình, phương thức kinh doanh mới đã và đang tạo ra những cơ hội lớn để phát triển kinh doanh cho các doanh nghiệp. Nên nếu tận dụng được, các doanh nghiệp Việt Nam có thể nâng cao hiệu quả kinh doanh, mở rộng thị trường và thị phần, thậm chí lấn sân vào những thị trường mới. Đặc biệt, kinh tế số sẽ tạo động lực cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển hơn, trở thành động lực then chốt của tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, cơ hội sẽ mở ra cùng thách thức, theo các chuyên gia và doanh nghiệp, thách thức này không hề nhỏ với các doanh nghiệp, nhất là khi phần lớn doanh nghiệp Việt Nam là doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ, thậm chí là các hộ kinh doanh.

Theo ông Vũ Tiến Lộc, khi bước vào nền kinh tế số, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn về thị trường, nhiều doanh nghiệp nước ngoài đã nhanh chóng có mặt tại Việt Nam, phát triển lớn mạnh ở mọi ngành nghề nên các doanh nghiệp Việt Nam nếu không bắt kịp có thể thua ngay trên sân nhà. Ngoài ra, doanh nghiệp còn gặp khó khăn về thiếu hụt nguồn nhân lực công nghệ thông tin, môi trường pháp lý phù hợp cho nền kinh tế số chưa hoàn thiện, thách thức về an ninh, bảo mật…

Tuy nhiên, trước những cơ hội và thách thức này, các chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp không nên quá sợ hãi hoặc ồ ạt chuyển sang công nghệ số bằng được, mà phải phụ thuộc vào chiến lược kinh doanh,trình độ năng lực của từng doanh nghiệp. Bởi tại Nhật Bản, có nhiều doanh nghiệp vẫn giữ công nghệ cũ nhưng họ vẫn đạt được thành công nhờ chiến lược kinh doanh bền vững, nhắm đúng yêu cầu thị trường.

Cũng tại diễn đàn, Viện Phát triển doanh nghiệp (VCCI) đã công bố Báo cáo thường niên doanh nghiệp Việt Nam 2017/2018. Báo cáo năm thứ 12 được cơ quan này thực hiện có chủ đề: Phát triển doanh nghiệp trong nền kinh tế số.

Bên cạnh những báo cáo về tổng quan môi trường kinh doanh của Việt Nam năm 2017, báo cáo đã chỉ ra những vấn đề còn tồn tại, vướng mắc mong các cơ quan chức năng tiếp thu và có những thay đổi giúp doanh nghiệp hoạt động kinh doanh tốt hơn./.