Những năm qua, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất dốc ở tỉnh ta đạt nhiều kết quả quan trọng, được nhân dân đồng thuận hưởng ứng cao, góp phần phủ xanh đất trống đồi núi trọc, hạn chế xói mòn, sạt lở, mang lại thu nhập ổn định cho người dân.
Mô hình trồng cây ăn quả trên đất dốc tại bản Phúc Yên, xã Mường Thải (Phù Yên).
Ảnh: P.V
Chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp
Những ngày cuối tháng 4, tham gia cùng Đoàn công tác của Văn phòng Trung ương Đảng khảo sát mô hình trồng cây ăn quả tại một số địa phương trong tỉnh, giúp chúng tôi có một cái nhìn khá toàn diện, tổng thể về việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Đi thực tế những đồi cây ăn quả, chứng kiến những cách làm hay, hiệu quả tại các địa phương càng khiến chúng tôi thêm ấn tượng. Bởi ngược thời gian khoảng chục năm về trước, khi nhắc tới Sơn La, người ta nghĩ ngay tới “thủ phủ” của cây ngô, sắn... Tuy nhiên, những năm gần đây đất bạc màu, ngô, sắn mất giá, những khoảnh đồi bắt đầu bị bỏ hoang, đời sống người dân gặp nhiều khó khăn. Và, bài toán chuyển đổi cây trồng trên đất dốc được bàn thảo khá nhiều tại các cuộc họp; đã có nhiều cuộc khảo sát, nhiều đề tài khoa học phục vụ chuyển đổi cây trồng được thực hiện. Từ những cuộc hội thảo ở phòng họp cho đến thực địa tại nương rẫy, rồi sau đó là những chuyến tham quan học tập các mô hình kinh tế ở các địa phương được lãnh đạo tỉnh, các sở, ngành trực tiếp tham gia. Trên cơ sở đó, cuối năm 2015, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Thông báo số 121-TB/TU ngày 30/11/2015, về một số chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc đến năm 2020. Trong đó, xác định người dân là nhân tố trung tâm để ban hành chủ trương, xây dựng chính sách.
Cùng với đó, tỉnh đã cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, xây dựng và ban hành nhiều chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông thôn để huy động được nguồn lực trong xã hội thúc đẩy sản xuất bền vững, nâng cao giá trị trong sản xuất ngành nông, lâm, thủy sản. Tiếp sau đó nhiều nghị quyết được ban hành, như: Nghị quyết số 28/2017/NQ-HĐND ngày 15.3.2017 của HĐND tỉnh quy định hỗ trợ cải tạo vườn tạp và trồng cây ăn quả trên địa bàn tỉnh; Nghị quyết số 37 và Nghị quyết số 80 của HĐND tỉnh về thông qua đề án phát triển cây ăn quả trên địa bàn tỉnh đến năm 2020; Nghị quyết số 76/2018/NQ-HĐND ngày 4/4/2018 của HĐND tỉnh về chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản, thực phẩm an toàn trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018-2021. Đồng thời, huy động cả hệ thống chính trị giúp người dân chuyển đổi cây trồng phù hợp.
Hiệu quả kinh tế cao từ các mô hình
Nông dân bản Pha Cúng, xã Lóng Phiêng (Yên Châu) phun thuốc BVTV cho vườn nhãn.
Với chủ trương đúng đắn cùng những quyết sách hợp lý, chương trình phát triển cây ăn quả trên đất dốc được người dân, HTX, doanh nghiệp đồng tình hưởng ứng. Chỉ tính trong 3 năm (2016-2018), toàn tỉnh trồng mới hơn 35.000 ha cây ăn quả, nâng diện tích cây ăn quả trên toàn tỉnh đạt trên 58.800 ha, sản lượng cây ăn quả năm 2018 đạt trên 218 nghìn tấn, tăng 2,15 lần so với năm 2015. Để nâng cao chất lượng và sản lượng cây trồng, nhiều mô hình ứng dụng khoa học công nghệ, quy trình sản xuất mới được ứng dụng vào thực tiễn. Năm 2018, có 41 HTX thực hiện quy trình sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP, tăng 33 đơn vị so với năm 2015. Đã xây dựng thương hiệu cho 17 sản phẩm nông sản; năm 2019 tiếp tục xây dựng 7 thương hiệu tiếp theo. Từ tháng 3/2017, bắt đầu gắn tem nhãn điện tử thông minh nhận diện và truy xuất nguồn gốc sản phẩm; sử dụng túi bao quả để xuất khẩu các loại quả tươi... Cùng với đó, tỉnh còn triển khai nhiều chương trình quảng bá hình ảnh, giới thiệu sản phẩm. Đặc biệt, đã tổ chức các chuỗi sự kiện quảng bá, xúc tiến thương mại, tiêu thụ xuất khẩu nông sản gắn với văn hóa, du lịch. Nhiều sản phẩm nông sản của Sơn La đã vào chuỗi phân phối của các siêu thị lớn như: BigC, Lotte, Hapro, VinMart... được khách hàng tin dùng. Năm 2018, đã xuất khẩu trên 17 nghìn tấn quả các loại vào thị trường 12 nước trên thế giới.
Tại huyện Mai Sơn, một trong những địa phương đi đầu trong việc thực hiện chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc, đồng chí Đinh Thị Bích Thảo, Bí thư huyện ủy thông tin: Huyện xác định trồng cây ăn quả trên đất dốc gắn ứng dụng công nghệ cao là khâu đột phá trong phát triển kinh tế nông nghiệp của huyện. Qua hơn 3 năm triển khai, toàn huyện hiện có hơn 6.300 ha cây ăn quả các loại, sản lượng hằng năm đạt gần 30 nghìn tấn quả. Việc chuyển đổi phát triển cây ăn quả trên đất dốc cho thấy, hiệu quả kinh tế hơn hẳn so với canh tác cây lương thực, vừa phủ xanh đất trống, đồi trọc, tăng độ che phủ đất, góp phần bảo vệ môi trường sống bền vững.
Đặc biệt, tỉnh khuyến khích, hỗ trợ người dân thành lập các HTX để liên kết sản xuất bền vững. Đến nay, toàn tỉnh có 190 HTX cây ăn quả, doanh thu bình quân của các HTX năm 2018 đạt 2,5 tỷ đồng/năm. Nhiều diện tích cây ăn quả cho hiệu quả kinh tế cao như chanh leo tím và bơ ghép 600 triệu/ha; xoài ghép 500 triệu/ha; nhãn ghép 360 triệu đồng/ha; na hoàng hậu ghép 1 tỷ đồng/ha. Nhờ đó, góp phần nâng cao thu nhập cho các hộ gia đình, HTX. Cùng với đó, tỉnh đã thành lập các tổ công tác để khâu nối, đôn đốc, chỉ đạo giúp các HTX, hộ gia đình tiêu thụ và xuất khẩu nông sản; tập trung thu hút các tập đoàn, doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà máy chế biến sản phẩm nông nghiệp tại tỉnh, dự kiến đi vào sản xuất trong năm 2019, như: Nhà máy chế biến chanh leo, rau, củ, quả xuất khẩu của Tập đoàn Nafoods; nhà máy chế biến sản phẩm rau, quả công nghệ cao của Tập đoàn IC Food Hàn Quốc; nhà máy chế biến quả, đồ uống nước hoa quả của Tập đoàn TH...
Những kết quả đạt được đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, tiếp tục khẳng định rõ chủ trương đúng, trúng của tỉnh trong trồng cây ăn quả trên đất dốc, giúp người dân, HTX nâng cao hiệu quả sản xuất, thu nhập, góp phần thúc đẩy KT- XH của địa phương ngày càng phát triển.
Bạn còn 500/500 ký tự
Bạn vui lòng nhập từ 5 ký tự trở lên !!!