Khắc phục tình trạng ngập úng cục bộ tại một số điểm trên địa bàn Thành phố và các huyện khi xảy ra mưa lớn, tỉnh Sơn La đã và đang triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp từ việc nạo vét, khơi thông hệ thống cống rãnh; các giải pháp về quy hoạch, quản lý xây dựng cốt nền đô thị và thoát nước mặt đô thị; làm việc với các nhà tài trợ đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các bước để triển khai dự án đầu tư hệ thống kênh phòng, chống ngập úng đô thị.

Công ty cổ phần Môi trường và Dịch vụ đô thị Sơn La xử lý ngập úng đoạn Trung tâm Thương mại Đ&T.

Theo đánh giá, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng ngập úng cục bộ xảy ra chủ yếu là do các đô thị phát triển nhanh, làm thay đổi nhiều yếu tố thoát nước tự nhiên, dẫn tới thay đổi hướng dốc nền và lưu vực thoát nước nên khi xảy ra mưa lớn, lượng nước tập trung rất nhanh, không tiêu thoát kịp. Đơn cử như tại Thành phố Sơn La, được phát triển từ đô thị loại IV lên loại II, trong khi đó, hạ tầng thoát nước mặt dù được cải tạo nhưng vẫn giữ nguyên các chỉ tiêu thiết kế cơ sở ban đầu; khi cải tạo, nâng cấp đường giao thông nội thị thường làm tăng chiều dày kết cấu nền đường, dẫn đến chênh cốt vỉa hè so với nền đường. Vỉa hè, nền đường và các công trình công cộng trên địa bàn có tỷ lệ bê tông hóa cao, dẫn đến nước mưa không thể thẩm thấu; khi quy hoạch hạ tầng kỹ thuật đô thị đã dự kiến đồng bộ, hoàn chỉnh hạ tầng thoát lũ, tuy nhiên việc triển khai từ quy hoạch đến thực tế còn nhiều khó khăn do hạn chế về kinh phí, công tác giải phóng mặt bằng.

Ông Nguyễn Thế Phương, Phó Chủ tịch UBND Thành phố, cho biết: Nguyên nhân gây tình trạng ngập úng cục bộ là do Dự án kênh thoát lũ từ Chiềng Sinh thoát ra suối Nặm La chưa được đầu tư xây dựng; một số hộ dân tự ý xây dựng, lấn chiếm lòng suối, dòng chảy, như: Khu vực nhà hàng Vườn Đào đến Trung tâm thương mại Đ&T, Bến xe Sơn La... người dân còn xả rác còn tùy tiện, gây tắc nghẽn và giảm tiết diện dòng chảy; dòng chảy không được thường xuyên duy tu, bảo dưỡng. Các dự án trên địa bàn đang triển khai đang thi công chưa được ổn định, dự án của các nhà đầu tư các khu đô thị chưa hoàn thành.

Khắc phục tình trạng ngập úng tại đô thị, ông Hà Ngọc Chung, Giám đốc Sở Xây dựng, cho biết: Sở đã đề nghị UBND các huyện, thành phố tăng cường quản lý hoạt động xây dựng, rà soát các công trình xây dựng không phép, trái phép, các điểm tập kết vật liệu gây ảnh hưởng tới việc tiêu thoát nước; rà soát, thống kê các điểm thường xuyên ngập úng cục bộ, các điểm có nguy cơ sạt lở, sụt lún, mất an toàn khi mưa lũ trong đô thị, điểm dân cư tập trung; đôn đốc đơn vị cung ứng dịch vụ công ích đô thị thực hiện hiệu quả các nội dung công việc theo hợp đồng ký kết, tăng cường khơi thông cống, rãnh thoát nước, vớt rác kịp thời tại các điểm xả, nắp cống, tấm đan... nhất là khi xảy ra mưa lớn, kéo dài.

Công nhân Công ty cổ phần Môi trường và dịch vụ đô thị Sơn La khơi thông cống thoát nước

đoạn đường vào Trung tâm thương mại Đ&T. 

Sở Xây dựng đã tổ chức lập quy hoạch chung đô thị, quy hoạch phân khu làm cơ sở lập quy hoạch chi tiết, triển khai các dự án đầu tư xây dựng do UBND các huyện, các ban trực thuộc tỉnh quản lý theo phân cấp. Đối với thành phố Sơn La, trong đồ án quy hoạch giai đoạn trước (năm 2005, 2016) và đồ án Quy hoạch chung xây dựng thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La đến năm 2045 đã nghiên cứu, tổ chức thực hiện và bổ sung các giải pháp quy hoạch thoát nước mưa và phòng chống ngập úng chính cho Thành phố. Đến nay, việc triển khai xây dựng dự án thủy lợi hồ bản Mòng đã cơ bản hoàn thành, bảo đảm cho việc phòng, chống lũ quét và cắt giảm lũ cho thành phố Sơn La. Kè suối Nậm La giai đoạn I  từ cầu Dây Văng đến hồ Tuổi trẻ đã cơ bản hoàn thành; hiện nay, đang triển khai thực hiện giai đoạn II của dự án, gồm 3 đoạn: Từ cầu 308 - cầu Dây Văng; cầu Coóng Nọi - Viện Dưỡng Lão; hồ Tuổi Trẻ - cầu Tông Panh và dự kiến hoàn thành trong năm 2023.

Cùng với đó, tỉnh đang vận động nguồn vốn ODA để triển khai Dự án cải thiện cơ sở hạ tầng ứng phó với biến đổi khí hậu tại thành phố Sơn La đã được Thủ tướng Chính phủ cho chủ trương thực hiện, trong đó có hạng mục cải tạo, xây dựng mương thoát lũ gần 1,5 km Chiềng Sinh - Hoàng Quốc Việt, thực hiện 2022-2024 để tiêu thoát lũ, giải quyết ngập úng cục bộ khu vực Trung tâm Thương mại Đ&T. Bên cạnh đó, Thanh tra Sở Xây dựng thường xuyên phối hợp với UBND thành phố Sơn La, UBND các phường trên địa bàn Thành phố kiểm tra về tình hình xây dựng, cấp phép xây dựng, quản lý trật tự xây dựng, phát hiện xử lý nghiêm các công trình vi phạm trật tự xây dựng.

Với việc triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp sẽ góp phần khắc phục tình trạng ngập úng cục bộ trong đô thị, tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, giảm thiểu thiệt hại, sẵn sàng ứng phó với thiên tai và khí hậu cực đoan gia tăng do biến đổi khí hậu.