Ngày 22/2, tại Hà Nội, Học viện Quân y tổ chức gặp mặt báo chí công bố về ca ghép phổi từ người cho sống đầu tiên tại Việt Nam. Ca ghép phổi này được thực hiện tại Bệnh viện Quân y 103 (Học viện Quân y) .

 GS.TS Đỗ Quyết - Giám đốc Học Viện Quân y phát biểu tại buổi công bố. (Ảnh: ĐT)

Tại buổi công bố, Thiếu tướng, GS.TS Đỗ Quyết - Giám đốc Học viện Quân y cho biết, ngày 21/2/2017, các bác sỹ Bệnh viện Quân y 103 cùng Học viện Quân y đã phối hợp với các chuyên gia Nhật Bản thực hiện thành công ca ghép phổi cho cháu Ly Chương Bình (sinh năm 2010). Hai người cho phổi là bố (sinh năm 1989, nghề nghiệp là lao động tự do) và bác ruột (sinh năm 1987 cũng lao động tự do). Gia đình đang sống tại thôn Na Cạn, xã Bát Đại Sơn, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang.

Các bác sỹ cho biết: Sau mổ, sức khỏe của cả bố và bác ruột (người cho phổi) đều ổn định. Cháu Ly Chương Bình (người nhận phổi) đang được theo dõi, các chỉ số sinh tồn đều ổn định và đang được điều trị tích cực.

Trước đó, ngày 14/11/2016, Học viện phối hợp cùng với Bệnh viện Nhi Trung ương chọn cháu Ly Chương Bình, 7 tuổi, được chẩn đoán giãn phế quản bẩm sinh lan tỏa 2 phổi. Sau khi tiếp nhận bệnh nhân, Học viện đã tiến hành khám, xét nghiệm, mời chuyên gia hội chẩn và chẩn đoán xác định cháu bị giãn phế quản bẩm sinh lan tỏa 2 phổi, biến chứng suy hô hấp, tâm phế mạn, suy dinh dưỡng độ III có chỉ định ghép phổi.

Học viện đã phối hợp với UBND tỉnh Hà Giang, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Giang, Huyện ủy - UBND huyện Quản Bạ cùng một số đơn vị khác tư vấn, tuyên truyền, vận động gia đình bệnh nhân thực hiện ghép phổi điều trị cho cháu Ly Chương Bình. Sau khi nhận được sự đồng ý từ gia đình, Học viện đã báo cáo Bộ Y tế xin phép tổ chức thực hiện ca ghép phổi đầu tiên này tại Bệnh viện Quân y 103.

Theo GS.TS Đỗ Quyết, Học viện Quân y là một trong những trung tâm ghép tạng lớn của quân đội và cả nước. Tiếp theo những thành công về ghép thận, ghép gan, ghép tim và ghép khối tụy - thận, năm 2016, Học viện xác định nghiên cứu triển khai ghép phổi trên người là nhiệm vụ trọng tâm.

Từ tháng 6/2016 đến tháng 10/2016, Học viện đã tích cực xây dựng đề cương nghiên cứu, cử cán bộ đi khảo sát, trao đổi kinh nghiệm về ghép phổi tại Bệnh viện Đại học Okayama (Nhật Bản) và đón đoàn chuyên gia của Nhật Bản sang trao đổi kinh nghiệm, tư vấn về ghép phổi cho Học viện.

Tháng 11/2016, Học viện Quân y được Bộ Khoa học và Công nghệ giao nhiệm vụ thực hiện đề tài "Nghiên cứu ghép thùy phổi hoặc một phổi từ người cho sống và người cho chết não" thuộc Chương trình "Nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ tiên tiến phục vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng". Chủ nhiệm đề tài là Thiếu tướng, GS.TS. Đỗ Quyết, Giám đốc Học viện.

Ngay sau đó, Học viện đã tích cực triển khai nghiên cứu, chuẩn bị cơ sở vật chất, trang thiết bị, vật tư, thuốc, hóa chất và cử cán bộ đi học tập kỹ thuật, trao đổi kinh nghiệm ghép phổi trên người tại Bệnh viện Đại học Okayama (Nhật Bản). Đồng thời, Học viện cũng phối hợp với các bệnh viện trong nước để chọn bệnh nhân có chỉ định ghép phổi.

Tại buổi họp báo, chia sẻ về những khó khăn khi thực hiện ca ghép này, GS.TS Đỗ Quyết cho hay, ghép phổi là một trong những cuộc ghép rất khó, bởi lẽ phổi không giống các tạng khác, là cơ quan hô hấp đảm bảo oxy cho cơ thể. Nó đòi hỏi chúng ta phải lựa chọn đánh giá tình trạng phổi của cả người cho và người nhận. Nó liên quan đến tim mạch, nhiễm khuẩn và nhiều vấn đề.

Một trong những điểm rất khó đó là chăm sóc phổi được ghép thành phổi khỏe, đủ chức năng. Bởi khi được cắt ra, phổi đã bị tổn thương nên nguy cơ nhiễm trùng cao.

Tuy nhiên, với người cho phổi lại khác, chức năng phổi nhanh chóng trở về bình thường. Đó là bởi phổi có chức năng giãn nở nên dù cắt một phần phổi, hay cắt một thuỳ phổi thì phổi cũng giãn nở chiếm đầy khoang ngay lập tức, thực hiện chức năng của phổi. Thậm chí, trong y văn khẳng định, nhiều người sau khi hiến một phần phổi cơ thể còn khoẻ mạnh hơn. Đặc biệt, có những người khó thở do tắc nghẽn mãn tính, phải cắt bớt một phần phổi giúp họ thở tốt hơn.

“Đây là lý do chỉ sau một ngày phẫu thuật cắt một phần phổi để ghép cho bệnh nhi, cả hai người cho phổi đã khoẻ mạnh", GS.TS Đỗ Quyết nói./.